Bredase Mees en Riva zijn veteranen: 'Het was een enorme eer om te doen'

BREDA - Nederland telt ruim 100.000 veteranen die zich hebben ingezet in dienst van de vrede. Daarvan wonen er 16.293 woonachtig in Noord-Brabant. Om hen te eren wordt vandaag Veteranendag gevierd. Mees en Riva zijn twee Bredase veteranen. Zij vertellen hun verhaal.

Bredase veteraan Mees 

Mees Soffers uit Breda is 17 wanneer ze goedgekeurd wordt voor Defensie. Daarmee gaat haar droom in vervulling. ‘Ik wilde de Koningin en vaderland dienen. Iets bijdragen aan vrede en veiligheid.’ In 1995 gaat Mees voor het eerst op missie naar Bosnië. Als onderofficier rijdt ze veel spoedritjes door het land. ‘Ik ben een aantal keer aan de dood ontsnapt. Er ontplofte eens vlakbij een handgranaat. Een andere keer kreeg ik een AK-74 tegen mijn hoofd gedrukt. Gelukkig liep dit allemaal goed af. De schrik van deze situaties zorgde er wel voor dat ik steeds meer ben gaan nadenken over mijn eigen identiteit. Ik realiseerde me dat ik al sinds mijn vierde niet goed in mijn vel zat. Het was in deze periode echt crisis in mijn hoofd.’ 

Na de uitzending besluit Mees een afspraak te maken bij het Kennis- en zorgcentrum genderdysforie. ‘Toen ben ik na veel gesprekken het lange proces ingegaan van gendertransitie van man naar vrouw. Twee jaar later onderging ik een geslachtsaanpassing.’ Volgens Mees wordt deze keuze lang niet door iedereen bij defensie begrepen. ‘Ik werd gepest en zelfs met de dood bedreigd.’ Nu zijn we inmiddels zes jaar verder en gaat het goed met Mees. ‘Het lag niet aan mij dat ik gepest werd, zij begrepen het niet. Ik kan nu mezelf zijn en ik ben vrolijk. Vanaf het moment dat ik het gevoel had geen poppenkast meer te hoeven spelen werd ik ook een stuk nuttiger voor mijn eenheid.’

Voor Riva Lawalata uit Breda is Defensie zijn redding geweest

Voor Riva Lawalata komt Defensie op het juiste moment. In zijn jonge jaren is hij een jongen van de straat en heeft hij behoefte aan structuur en richting. Zijn ervaringen bij Defensie hebben hem heel veel gegeven. In 1998 wordt Riva uitgezonden naar Bosnië. ‘Dat was heel erg spannend. Nog nooit was ik zo lang van huis geweest. Gelukkig verliep de missie betrekkelijk rustig. Een van de mooiste momenten was voorbereiden van een groot diner. Ik moest toen de lokale koks begeleiden in het maken van de maaltijden. Dat was echt onmogelijk. We konden elkaar niet verstaan. Stonden we daar met handen en voeten duidelijk te maken wat ze moesten doen. Dat was wel heel grappig. Uiteindelijk was het een groot succes en een enorme eer om te doen.’ 

Na zijn tijd bij Defensie is Riva aan de slag gegaan bij de NS. Eerst als conducteur en later als machinist. ‘Ik merk dat ik veel heb gehad aan mijn ervaringen bij Defensie. Ik ben punctueel en kan heel goed omgaan met verantwoordelijkheid en stress.’ Toch lukt het hem niet Defensie helemaal los te laten. ‘Ik heb daarom besloten om reservist te worden. We geven steunverlening bij herdenkingen of hebben we bewakingsopdrachten. Ik ben heel erg blij dat ik die uitdaging en kameraadschap terug in m’n leven heb.’

Veteranendag op televisie en online
Veteranendag is dit jaar op verschillende manieren live te volgen. Vanaf 13.00 is de gehele ceremonie live te volgen via veteranendag.nl. Om 11.00 en om 14.45 wordt op de kanalen van Veteranendag een online talkshow met veteranen uitgezonden. Kijk om 12.45 naar de speciale NOS-uitzending op NPO1. Luister tussen 16-18.00 uur via NPO Radio1 naar de speciale Omroep WNL-radio-uitzending. Alles gemist? Kijk dan ’s-Avonds om 19.15 uur naar de samenvatting van de NOS op NPO2.