Pinocchio
Pinocchio Foto: Screenshot Trailer

Franks Filmtip: 'De kinderziel wordt, net als in het boek, niet gespaard'

Cultuur Uitgelicht

BREDA - Wekelijks belicht filmliefhebber Frank Spreuwenberg een film die in een van de Bredase bioscopen draait. Deze week Pinocchio. Te zien bij Pathé en Kinepolis. 

De Disney tekenfilm Pinocchio uit 1940 (toentertijd vertaalt als Pinokkio) kennen de meeste mensen om de grappige krekel Japie, die de houten pop Pinocchio wijze raad geeft, en de neus van Pinocchio die groeit als hij niet de waarheid spreekt. Terwijl in de Disney klassieker sprake is van een zedenpreek voor stoute jongens – je kunt alleen een echte jongen worden als je “dapper, eerlijk en betrouwbaar” bent – is de oorspronkelijke fantasie vertelling van de Italiaanse schrijver Carlo Collodi minder moralistisch. Het boek 'De Avonturen van Pinocchio' uit 1883 is hier en daar bruut en daardoor ook spannend. Het boek gaat ook - en eigenlijk meer- over volwassen worden. De levenslessen zijn dat er goede en slechte mensen zijn en dat het slecht met je afloopt als je toegeeft aan verleidingen. Maar ook dat je je door slim te zijn uit netelige situaties kunt redden.

Tekst gaat verder na trailer. 

Echte jongen
Nadat hij tot leven is gewekt door zijn vader Geppetto (Roberto Benigni) wil de houten pop Pinocchio (Frederico Ielapi) graag een “echte jongen” worden. Maar hij moet nog veel leren. Hij doet domme dingen en beleeft angstige avonturen. Zo verbrandt hij zijn voeten bij de open haard van zijn vader Geppetto. En wordt hij bedrogen door de Kat en de Vos, die hem laten geloven dat als je gouden munten begraaft, een boom gaat groeien waarvan je als vruchten geld kunt plukken.

Maar Pinocchio is niet alleen dom en onervaren. Als hij door toedoen van de Vos en de Kat in de gevangenis dreigt te belanden weet hij zich er met een list uit te praten. In feite een leugen, zonder dat zijn neus groeit. De baas van het poppentheater die hem gevangen neemt, wil hem in het vuur gooien. Door een zielig verhaal over zijn arme vader op te hangen weet hij op het nippertje aan de vlammen te ontsnappen.

Liefde
Een eenduidige betekenis heeft het verhaal niet. Dat zal de reden zijn waarom het sprookje talloze malen is verfilmd, met telkens weer een andere interpretatie. Regisseur Garrone wil vooral laten zien hoe Pinocchio zich uit benarde situaties redt omdat dat hoop geeft. Maar voor hem is de kern de liefde van de vader en de zoon voor elkaar. Dat is de brandstof die hen telkens weer in elkaars armen drijft, zelfs in de buik van een astmatische walvis.

Tekst gaat verder na foto


Donkergrijs
Deze Pinocchio film blijft dicht bij het oorspronkelijke verhaal. De kinderziel wordt, net als in het boek, niet gespaard. Regisseur Garrone heeft het verhaal niet de vrolijke tinten van de Disneyversie meegegeven, maar het donkergrijs van kou, armoede en honger. Niettemin is duidelijk dat een zo mooi mogelijke verfilming zijn ambitie was. De dieren en marionetten zijn met vernuft voorzien van een spekend menselijk gezicht en er is niet veel moeite voor nodig om in Massimo Ceccherini een echte vos te zien met lage streken. Naar mate het verhaal vordert vertoont het “houten” gezicht van Pinocchio steeds meer scheuren en schrammen, een sterk staaltje van de grimeurs Dalia Colli en Mark Coulier, waarmee ze de David di Donatello prijs, de Italiaanse Oscar, wonnen. Een hoogtepunt is Roberto Benigni, als vader Geppetto. Van zijn hyper gedrag word je onmiddellijk vrolijk. De film Pinocchio maakt het kind in ons wakker en geeft honderdtwintig minuten het gevoel van de speeltuin terug.

Er draaien twee versies van de film, de oorspronkelijke Italiaanse (Nederlands ondertiteld) en een in het Nederlands ingesproken versie, bedoeld voor kinderen vanaf negen jaar.

Dit is wat je moet weten over deze film:
-        De achtjarige Frederico Ielapi (Pinocchio) moest bij de opnames elke dag drie uur bij de grimeur zitten om hem het houten  uiterlijk te geven.
-        Roberto Benigni (La Vita e Bella) heeft het boek de Avonturen van Pinocchio in 2002 ook zèlf verfilmd. Daarin speelde hij de rol van Pinocchio. Die verfilming was een mislukking. In feite krijgt Benigni nu met zijn rol als vader Gepetto een herkansing.
-        Guillermo Del Torro (The Shape of Water) maakt momenteel voor Netflix een musical versie van Pinocchio in de vorm van een animatiefilm. Die speelt zich af rond de opkomst van Mussolini. Deze tekenfilm wordt verwacht in 2021.
-        Ook Disney is bezig met de verfilming van Pinocchio. Dat wordt een live-action versie van de tekenfilm uit 1940. Disney praat over dit project met regisseur Paul King (Paddington 2).

Regie: Matteo Garrone Met: Roberto Benigni, Frederico Ielapi, Massimo Ceccherini
Te zien in: Pathé en Kinepolis