Franks Filmtip: 'Het is fascinerend de duivel op aarde recht in het gezicht te kunnen kijken'

BREDA - Wekelijks belicht filmliefhebber Frank Spreuwenberg een film die in een van de Bredase bioscopen draait. Deze week The Kingmaker. Te zien in Pathé en Chassé Cinema.

Presidentsvrouw
Imelda Marcos (nu 91) was de vrouw van de president van de Filipijnen, Ferdinand Marcos. Uiteindelijk moest het echtpaar Marcos in februari 1986 wegens corruptie en verrijking de Filipijnen ontvluchten. Beroemd zijn de beelden van de 1.220 paar schoenen die ze in het presidentiële paleis had moeten achterlaten. In 1991 keerde Imelda terug naar de Filipijnen. Alleen, want haar man was inmiddels overleden. Deze documentaire laat zien hoe ze haar macht en invloed herovert.

Geld
Geld is de rode draad in het leven van deze voormalige schoonheidskoningin. Als vrouw van de president gaf ze in Londen en Parijs miljoenen uit aan luxe artikelen, terwijl het volk door drek en armoede werd geteisterd. Het graaien nam potsierlijke vormen aan. De 250 gezinnen van het eiland Calauit moesten plaatsmaken voor giraffen en andere exotische dieren uit Afrika, want zulke dieren wilde zij ook.

Regisseur Lauren Greenfield kreeg vanaf 2014 de kans om Imelda Marcos van dichtbij te volgen. We zien hoe ze haar zoon Bongbong naar voren schuift als kandidaat vice-president van de Filipijnen, een land met honderd miljoen inwoners. Tijdens zijn campagne heeft Imelda rollen bankbiljetten bij zich die ze vanuit een gepantserde auto uitdeelt in arme wijken of vanaf het podium over de aanhang uitstrooit. Zo koop je stemmen, maar fris ziet dat er niet uit.

De tekst gaat verder onder de trailer.

Marcos dynastie
Verleden en heden van de Marcos dynastie worden in de documentaire aan elkaar geknoopt. Onder Marcos werd de leider van de oppositie, Aquino, in augustus 1983 vermoord. Hij keerde terug uit ballingschap en werd nog op de vliegtuigtrap door zijn hoofd geschoten. Als dat onderwerp ter sprake komt kijken we naar een zielig stukje toneel van de aller slechtste soort. Volgens Imelda hield ze juist zo van Aquino. En hoe kan het dat de huidige president van de Filipijnen Duterte, een meedogenloze dictator, danst naar de pijpen van de stokoude Imelda Marcos? Kwestie van geld.

Rechtszaken 
De grote vraag is waar Imelda al dat geld vandaan heeft gehaald en haalt. Er liepen en lopen tientallen rechtszaken tegen haar, maar die hebben tot nu weinig opgeleverd. Wel is haar kunstcollectie door de Filipijnse staat verkocht. Daartoe behoorden werken van de Italiaanse kunstenaars Michelangelo, Botticelli, en Raphël. De veiling bracht 15,4 miljoen US dollar op. Ook het huisservies werd verkocht op de veiling: opbrengst 4,9 miljoen US dollar. Maar de voorzitter die de corruptie onderzoekt is met het aantreden van Duterte als president naar de VS moeten vluchten.

Ster aan donkere hemel
Met aangeplakte wimpers en hamsterwangen verklaart ze dat ze moeder wil zijn, niet alleen van alle Filipijnen, maar zelfs van de hele wereld. Het gaat, zegt ze, niet om de waarheid, maar om het perspectief. Arme mensen hebben een ster aan de donkere hemel nodig. Dat biedt ze hoop op een beter leven. Misschien heeft Imelda spijt dat ze regisseur Greenfield zo dichtbij heeft laten komen, want ook de verdreven eiland bewoners, de gemartelde tegenstanders en de slachtoffers van de corruptie komen aan het woord. In de parallel montage wordt duidelijk dat het haar inderdaad alleen maar om het perspectief gaat en dat perspectief heeft een naam: Imelda Marcos. De documentaire The Kingmaker ontmaskert haar als het kwaad in hoogst eigen persoon, moord en corruptie kleven aan haar bloedrode jurk. Het is fascinerend de duivel op aarde recht in het gezicht te kunnen kijken.

Dit is wat je moet weten over deze film:

- Regisseur Lauren Greenfield is geobsedeerd door de ultra rijken. Eerder maakte ze The Queen of Versailles (2012) – over het grootste huis van Amerika, naar het paleis in Versailles gebouwd in opdracht van Siegel, een ondernemer in vakantiehuizen - en Generation Wealth (2018), over de hedonistische levensstijl van kinderen van rijke ouders uit de VS.

- Imelda Marcos is van eenvoudige komaf. Voor ze in 1954 trouwde met Ferdinand Marcos was ze fotomodel en deed ze mee aan schoonheidswedstrijden. In de documentaire zegt ze dat ze miss Manilla was, maar die eer is haar nooit te beurt gevallen.

- In juli 1966 gaven The Beatles in de hoofdstad Manilla een concert. De first lady Imelda Marcos nodigde Paul, George, John en Ringo uit in haar paleis. Die invitatie sloegen de Fab Four beleefd af. Dat viel bij Imelda niet in goede aarde. Plotseling viel de beveiliging van de bandleden weg en toen ze per vliegtuig wilden vertrekken werd hun manager gedwongen de opbrengst van het concert aan haar af te geven.

- Na terugkeer in de Filipijnen werd Imelda Marcos nog twee maal gekozen als parlementslid, in 1995 en in 2010.