Analyse: Verwacht geen wonderen van lokale omroep

ANALYSE - De gemeenteraad kiest deze donderdag hoogst waarschijnlijk voor BredaNu als nieuwe lokale omroep voor Breda. BredaNu presenteert zich enthousiast als fris, jong en interactiever en meer op nieuws gericht dan de huidige omroep. Dat is mooi, maar de raad moet wel realistisch blijven in haar verwachtingen.

Om te beginnen met de mediawet. Die stelt: “Het programma-aanbod van de regionale en lokale publieke mediadienst bestaat per programmakanaal: voor ten minste vijftig procent van de duur uit aanbod van informatieve, culturele en educatieve aard dat in het bijzonder betrekking heeft op de provincie respectievelijk gemeente waarvoor het aanbod bestemd is.”

Dat is de wettelijke eis die in Nederland haast door geen enkele lokale of zelfs regionale omroep gehaald wordt. Ook BredaNu gaat daar een hele kluif aan krijgen, net zo goed als StadsRTV daarmee geworsteld heeft.

Het lastig voldoen aan de eisen constateerde ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) al. De eisen die gesteld worden aan de Lokale Omroep komen niet overeen met de bekostiging, bleek uit een onderzoek dat in 2010 werd aangeboden aan de minister. Vooral omroepen die vooral op vrijwilligers draaien hebben moeite met de wettelijke eisen. In Breda werd dit eerder ook al door D66 aan de orde gebracht. Voor het geheugen van raad en college: nog maar twee jaar geleden werd StadsRTV in een antwoord op de vragen van D66 als een goed functionerende lokale omroep (pdf). Twee jaar later is dat dus geheel anders, maar dat terzijde.

Ook in Breda draait de omroep - BredaNu, maar ook StadsRTV - hoofdzakelijk op de inzet van vrijwilligers, met alle nukken die daarbij horen. Vaak komt het neer op de schouders van een paar enthousiaste mensen die zich veel inzetten. Het gevaar blijft dat enkelen hun stokpaardjes gaan berijden of dat continuïteit in berichtgeving of programma’s niet altijd even makkelijk is.

Terug naar de mediawet. Wat informatief is, of van culturele en educatieve aard is en bestemd voor in dit geval Breda, is aan het Commissariaat voor de Media om te toetsen. Ook als het gaat om de gedefinieerde percentages. Met andere woorden: college, noch de gemeenteraad gaat over wát de omroep op zender brengt. Daar gaat de raad niet over.

Al is de richting waar het heen moet met de lokale omroep is zijn algemeenheid wel helder. VNG en de Organisatie voor Lokale Omroepen Nederland (Olon) hebben een convenant (pdf) gesloten waarin staat dat de lokale omroep zich moet richten op actueel nieuws op alle platforms. Als journalistieke invulling problemen oplevert, zou samenwerking gezocht moeten worden met lokale initiatieven en uitgevers, aldus een woordvoerder van de Olon.

Waar Breda in elk geval wel wat over te zeggen heeft, is de financiering. Breda stelt de lokale omroep op dit moment circa vijftigduizend euro per jaar tot haar beschikking. BredaNu zal zeker een beroep gaan doen om verhoging van de toelage tot het adviesbedrag van €1,30 per woonruimte. Dat zou een verhoging naar iets meer dan een ton per jaar betekenen. Overigens moet de omroep dan wel aangeven dat er een tekort is. De gemeente zou dat dan moeten aanvullen.

De keuze van de raad donderdagavond, gaat dus niet over inhoud, hoe graag sommigen dat misschien ook zouden willen. Het is in feite een eerste toets aan de eisen die de mediawet stelt, met een zijdelingse blik op het convenant tussen Olon en VNG. Als Breda als eerste toezichthouder wat wil betekenen voor de kwaliteit, ze de tussentijdse toetsingen door het Commissariaat goed moeten volgen.

Of een vraag om extra middelen serieus nemen, daarbij kijkend naar de effecten voor het lokale media-aanbod.