Birsen Basar. Still uit documentaire over deze Bredaas Turkse en haar strijd tegen de taboes rond autisme.
Birsen Basar. Still uit documentaire over deze Bredaas Turkse en haar strijd tegen de taboes rond autisme.

Documentaire over Bredaas Turkse met autisme

Cultuur

BREDA - De Bredaas Turkse Birsen Basar staat centraal in een documentaire die 2 april in première gaat in Chassé Cinema. Filmmaakster Pauline van Tuyll volgde samen met collega Karen Kuiper Basar ruim twee jaar.

Basar, in het dagelijks leven werkzaam bij de gemeente Breda, heeft autisme. Dat werd pas op haar 21e vastgesteld. Ze is nu 27. Waarom deze documentaire? "Ik wilde deze documentaire graag gemaakt hebben omdat ik in de Turkse cultuur de eerste ben die aandacht probeert te vragen voor autisme", aldus Basar. "Over autisme wordt niet gepraat in de Turkse cultuur, het is een taboe. Mensen durven er niet uit voor te komen. Met deze documentaire wil ik hier een verandering aan brengen door beelden van mijn dagelijkse leven te laten zien. Ik hoop dat het zal lukken."

Van Tuyll kwam toevallig bij Basar terecht. “Ze deed zelf een oproep op internet, dat ze op zoek was naar een filmster voor een documentaire”, vertelt ze. “Daar heb ik op gereageerd en dat klikte.”

Oktober 2010 werden de eerste opnames gemaakt. Over het taboe dat op deze ziekte heerst schreef de Bredase al een boek. Dat taboe komt dus ook in de documentaire terug. “Dat wil Birsen heel erg graag aan de kaak stellen. In de film blijkt ook dat ze enorm vasthoudend is. Ondanks de tegenslagen, blijft ze doorgaan. Ze wil presentaties geven aan Turkse mensen, maar stuit daarbij op weerstand. Uiteindelijk lukt het haar toch.”

In de documentaire volgt de kijker Basar in haar dagelijkse leven, vertelt Van Tuyll. “Thuis, in gesprekken met haar moeder, op weg naar presentaties en op haar werk. Het is echt een portret van Birsen, haar verhaal, waar zij tegen aan loopt. Ik hoop zelf dat er na het kijken meer begrip is voor haar, maar ook voor haar familie. Die ondervond weinig steun bij hulpverleners, maar ook niet van vrienden en verdere familie. Op haar twaalfde waren haar ouders voor het eerst bij de huisarts. Toch werd autisme pas op haar 21e vastgesteld. ”

De documentaire zelf was een hele ervaring, vertelt Basar. "Het was soms moeilijk om steeds gevolgd te worden door een camera. Niet iedereen in mijn omgeving wilde namelijk gefilmd worden en dan wist ik niet wat ik moest doen. Ik vond het wel leuk want ik kan goed opschieten met de filmmakers. Soms moesten we urenlang filmen en als het niet klikte, had ik het nooit zo lang volgehouden."

De documentaire gaat ongeveer 45 minuten duren. Als het goed is, komt hij ook op tv. “We zijn met verschillende omroepen in gesprek over uitzending, maar concreet is dat nog niet.”

In april komt ook het tweede boek van Basar uit, 'De jungle van autisme'.
De première is op 2 april in Chassé Cinema, aanvang 19.00 uur.