Binnenkijken bij De Koepel nu het gebouw nog in gebruik is als gevangenis. foto Raymond Tillieu
Binnenkijken bij De Koepel nu het gebouw nog in gebruik is als gevangenis. foto Raymond Tillieu Raymond Tillieu

Een kijkje in De Koepel, het Waterloo van Teeven?

Algemeen de Koepel

BREDA - De boodschap was al doorgesijpeld tegen de jaarwisseling, maar daarom niet minder hard: de Koepel in Breda moet dicht. Per januari 2014 al de eerste vleugel, in de vorm van de voormalige vrouwenvleugel. Twee jaar later is het helemaal voorbij als ‘crimefighter’ Teeven zijn zin krijgt.

Tijdens de open dag (foto's) deze zaterdag is PI Breda, zoals de werknemers hem noemen, volop in gebruik. Directeur Roos Hamers doet persoonlijk de rondleiding door het monumentale complex, dat volgens bewakers en oud-bewakers een toonbeeld van efficiëntie is. Vanuit een positie kan bijna het hele cellencomplex overzien worden.

“Het argument dat het een dure gevangenis is omdat er veel mensen moeten werken om overzicht te houden, is ontzettend zwak. Door de bouw van de koepel kun je iedereen de hele dag visueel in de gaten houden”, vertelde oud-medewerker Ton Mink op de dag dat Teeven zijn oordeelde velde.

Ondernemingsraad, gemeenteraad, college van burgemeester en wethouders en zelfs de vertegenwoordigers van de gedetineerden: allemaal hebben ze hun protesten laten blijken. Schijnbezuinigingen, slecht onderzocht, de kritiek op Teeven is niet mals. Marc de Wilde, voorzitter van de OR, stelt dat ‘Breda’ ongekend goed scoort op allerlei vlakken. “Breda staat op drie als het gaat om resultaat, ook de arbeid van de gedetineerden levert geld op” zo somt hij op. “Er is laag arbeidsverzuim, de vestigingsplaats ten opzichte van de ketenpartners zoals de rechtbank is optimaal, de veiligheidssituatie is door de bouw optimaal.”

Burgemeester Van der Velden liet afgelopen donderdag van zich horen in de Tweede Kamer, toen het onderwerp aan de orde kwam. Met het verdwijnen van De Koepel zou de stad wel Rechtbank en Openbaar Ministerie in de stad hebben, maar geen gevangenis meer. Onlogisch, aldus de burgervader. Eerder stuurde hij al een duidelijk brief aan Teeven, waarin aangaf te vrezen voor verplaatsing van de kosten naar de lokale overheid. Toezicht op de enkelbanddragers, het alternatief dat Teeven aandraagt, het beheer van het Rijksmonument, dat alleen maar geschikt lijkt te zijn als gevangenis.

De Koepel, de sportmogelijkheden voor de gevangenen in de catacomben en op het binnenplein, de werkplaats, de cellen waarin elke meter benut is, de kale isoleercel, de veiligheidsmaatregelen. De rondleiding maakt eens te meer duidelijk dat dit een pand met één duidelijke functie is: die van gevangenis.

Donderdag 25 april gaan de medewerkers van de gevangenissen in Nederland in staking om hun eisen kracht bij te zetten. Dat is precies een week nadat Teeven ontsnapte aan de gevolgen van het debat rond de Russische asielzoeker Dolmatov, die in zijn cel zelfmoord pleegde.

Het protest tegen de sluiting van de gevangenissen en de plannen van Teeven lijkt inmiddels net zo sterk, waarbij de vraag rijst of ‘crimefighter’ Teeven in de Koepel zijn Waterloo gaat vinden. De tijd gaat het leren. Deze fotoreportage van Raymond Tillieu laat in elk geval zien hoe het gebouw er nu bij staat; in gebruik waar het voor bedacht is.