foto Pepijn Nagtzaam
foto Pepijn Nagtzaam

Kandidaatsraadleden doen de Stemwijzer-test

Politiek gemeenteraadsverkiezingen

BREDA - Je kunt ervan uitgaan dat de lijsttrekkers van de Bredase politieke partijen weten wat de standpunten zijn van hun partij. Maar hoe zit dat met de kandidaat-raadsleden, die net iets lager op de kieslijst staan? BredaVandaag.nl belde de kandidaten onaangekondigd en vulde samen met hen de stemwijzer in. Dertig stellingen, 3 opties: ‘eens’, ‘oneens’ of ‘geen van beiden’. Komen zij uit bij hun eigen partij?

Door Wijnand Nijs en Nadine Kieboom

VVD’er Boaz Adank (nr. 5) is enthousiast, gaat als een speer door de stemwijzer heen en twijfelt nauwelijks bij zijn antwoorden. Hij is dan ook met vlag en wimpel geslaagd.“Het voelde wel een beetje als het afleggen van een examen”. De VVD’er heeft slechts één van de dertig vragen ‘fout’ beantwoord. Op de stelling dat Breda de asielzoekers, van wie de procedure nog loopt, moet blijven opvangen, antwoordt Adank ‘geen van beiden’; de partij is het daar echter mee oneens.

“Ik ben een groene democraat”, is de conclusie van Frank Toeset (D66, nr 5) na het invullen van de stemwijzer. GroenLinks prijkt namelijk bovenaan het lijstje, met pal daaronder D66. Het is een gelijke stand. “Daar kan ik goed mee leven. Bij sommige dossiers gaan D66 en GroenLinks gelijk op.” Bij beide partijen was hij het op negen punten oneens. Toeset had nogal wat moeite met ongenuanceerde stellingen, de verschillen met zijn partij zaten hem daarom vooral in die nuances. Zoals de stelling ‘de kunstijsbaan moet koste wat kost behouden blijven.’ “Nou, koste wat kost, dat nou ook weer niet.”

‘Oh, gelukkig!’, reageert een opgeluchte Els Groeneweg (CDA, nummer 3), zodra ze ziet dat ze geslaagd is voor haar ‘examen’. “Het zou toch wat zijn, als ik nu op een ouderenpartij uit zou komen?”. Ook Groeneweg was niet bepaald te spreken over de omschrijving van de stellingen. “Wat een onzinvraag”, zucht ze. “Ik kan er geen chocola van maken.” Breda ‘97 en Gemeentebelangen staan op plek twee en drie. “Dat vind ik niet zo gek. Kijk naar Breda ‘97: die partij is eigenlijk overbodig, ze vinden altijd wat wij vinden. Dat geldt ook voor Gemeentebelangen.”

Ook Ruth Giebels (PvdA, nr 5) komt uit bij haar eigen partij, maar verschilt bij vijf van de dertig standpunten van mening. Bij één vraag staat haar persoonlijke standpunt wel degelijk haaks op dat van de partij: de parkeertarieven in de binnenstad. “Die mogen best wat omhoog. Ik sta nu geparkeerd in Utrecht. Als je ziet wat ze hier vragen, dan zitten wij in Breda nog best laag.” Helemaal onderaan haar lijst staat de Breda’s Ondernemers en Ouderen Belang (BOB). “Dat verbaast me niks”, grinnikt Giebels. “Met hem heb ik maandagavond tijdens een debat nog even een robbertje gevochten.”

“De VVD staat bij mij helemaal onderaan. Dat geeft wel een goed gevoel”, lacht Bas Maes (SP, nr. 2), nadat hij de test glansrijk heeft doorstaan. Op twee onderdelen wijkt hij af van het standpunt van zijn eigen partij. Op de stelling ‘de gemeente moet Bredase ondernemers helpen opdrachten binnen te halen’, antwoordt hij nee. “Helpen is goed, maar niet als het te veel belastinggeld gaat kosten.”

Paul de Jong (GemeenteBelangen, nummer 2) aarzelt geen moment wanneer we hem vragen de stemwijzer in te vullen. Zijn zelfverzekerdheid bleek enigszins terecht; GemeenteBelangen staat inderdaad bovenaan zijn lijst. De Jong verschilt nog wel bij zes van de dertig standpunten van mening met zijn partij. Over studentenhuisvesting in leegstaande kantoorpanden bijvoorbeeld. GemeenteBelangen vindt dat de gemeente dat wel mag stimuleren, maar de eigenaren niet mag dwingen. Daar is De Jong het niet helemaal mee eens. “Ik vind dat je daar als gemeente wel wat verder in mag gaan.”

Opluchting ook bij Joep Taks (TROTS/OPA, nummer 2). “Ik ben niet van mijn geloof gevallen”, zegt hij als zijn partij bovenaan prijkt. “Buitengewoon geruststellend”, aldus het voormalig VVD-raadslid. CDA volgt op de tweede plek. “Dat stemt tot nadenken. Ik had daar liever de VVD gezien.” Taks, afkomstig uit de OPA-tak, is het op negen punten oneens met de partij. De vragen over MOTI en Cultuur ziet hij genuanceerder. Waar de partij wil bezuinigen op MOTI, maar niet op Cultuur, vindt Taks ‘Geen van beide’. “Er moet een herbeschikking komen van de budgetten, maar aan bezuinigingen ontkom je niet.”

Ton Noorhoff (BOB, nummer 3) vulde zelf ook al eens de stemwijzer in. Resultaat? VVD, met minimaal verschil op zijn eigen partij BOB. Het verbaast hem niet. “De VVD zit in mijn ruggenmerg. Ik ben ook nog landelijk lid, maar was ongelukkig met vooral de lokale VVD. En BOB is een lokaal liberale partij, dat is het verschil. Wij hoeven geen landelijk beleid te verdedigen, zoals met de wietpas.” De verschillen tussen zijn mening en die van de partij zitten hem in de nuance. “Koste wat kost de ijsbaan behouden, wat is dat?”, vraagt hij zich af. De Mark doortrekken mag van hem, anders dan van de partij. “Maar tegen welke prijs? Dat staat er niet bij.”

“Het zijn wel merkwaardige stellingen hier en daar”, reageert Monica Teklenburg (GroenLinks, nr 2) halverwege. “Wie heeft die verzonnen?” Ondanks dat slaagt ze ruimschoots. “Da’s mooi, dan hoef ik niet over te stappen.” Slechts een punt verschil met haar partij: het investeren in sportevenementen. Op nuance. “Maar daarom ben ik ook bij GroenLinks gegaan, omdat ik van de nuance ben.” Desondanks kiest ze slechts een keer ‘geen van beide’. Opmerkingen bij de vragen zijn er genoeg. Ook heel stellig. “Bedrijventerreinen zijn er genoeg. Er staat al veel leeg.” De SP eindigde op de tweede plek. “Dat verrast me wel, ik had gedacht dat D66 wat dichterbij zou staan. Die programma’s lijken meer op elkaar.”

Taaldocente Pauline Ruijs-Lee (Breda’97, nr 2) is scherp op de formuleringen. In de stelling over de coöperaties voor duurzame energie staat het woord deelnemen. “Da’s een groot woord.” Maar ook ‘helpen’ van de ondernemers, ‘koste wat kost’ overeind houden van de ijsbaan en het ‘geheel’ privatiseren van de Galderse Meren doet haar twijfelen. Evenenals het woord ‘moet’. “Wij van Breda’97 vinden niet zo snel dat iets moet.” Overigens komt ook Ruijs-Lee bij haar eigen partij uit. De SP komt op twee, PvdA op drie. “Geen verrassing, ik ben heel socialistisch ingesteld. Ik vind dat iedereen recht heeft op werk.”

Doe zelf de stemwijzer en kijk welke partij volgens deze 'online adviseur' het beste bij je past.