Afbeelding
Freek de Swart

Raadslid Lemaire schrijft boek over heren, hoeren en heiligen in de politiek

Politiek

PRINSENBEEK - Het eerste boek van de Prinsenbeekse bestuurskundige én tevens CDA-raadslid Basile Lemaire, Ballen (m/v) op het blok, richtte zich op de ambtelijke organisatie. In Heren, Hoeren en Heiligen neemt hij het politieke bestuur in Nederland onder de loep. Er mankeert volgens de Bekenaar veel aan de manier waarop politiek bestuurders invulling geven aan hun rol. “Visionairs roepen weerstand op omdat ze werkelijk iets kunnen veranderen. Dat is bedreigend.”

Visie
Van alle dingen die er misgaan binnen de politiek zijn een gebrek aan visie en aan heldere, maatschappelijke doelen volgens Lemaire opvallend. Tijdens het schrijven van het boek kwam hij keer op keer een overheid tegen die naar middelen grijpt zonder duidelijk voor ogen te hebben wat men nu eigenlijk wil bereiken.

Als voorbeeld noemt Lemaire het plan van de burgergroting in Breda. “Ik vroeg aan een ambtenaar naar het waarom achter dit initiatief. Zij zei dat het ontwikkelen van doelen de volgende stap was. Dat is de omgekeerde wereld. Er wordt iets gelanceerd onder een containerbegrip ‘burgerbetrokkenheid’, maar wat men nu precies wil bereiken en waarom een burgerbegroting daartoe het ideale middel is, heeft men niet scherp.”

Volgens Lemaire zorgt het poldermodel in combinatie met het opportunisme om doelgroepen op korte termijn te behagen ervoor dat visionairs geen ruimte krijgen binnen de politiek. “Visionairs roepen weerstand op omdat ze werkelijk iets kunnen veranderen. Binnen het Nederlandse consensusdenken is daar weinig ruimte voor. Maar wereldwijd zijn visionairs een bedreiging omdat ze aan de status quo komen. Denk bijvoorbeeld aan Martin Luther King.”

Lemaire zegt dat hij tientallen partijprogramma’s heeft doorgespit voordat hij een voorbeeld tegenkwam van een geslaagd verwoorde visie op de samenleving. Eentje uit de uithoeken van de lokale politiek: van de VVD-deelraadfractie Amsterdam Zuid-Oost.

Vertrouwen
Naast een gebrek aan visie stipt Lemaire in Heren, Hoeren en Heiligen verschillende punten aan die volgens hem debet zijn aan de apathie en het gebrek aan vertrouwen van de burger jegens de lokale politiek. Er sprake van profileringsdrang onder politici; er wordt geroepen zonder dat dat gepaard gaat met inhoud of oplossingen. Dat wekt verwachtingen die niet kunnen worden waargemaakt, en dat geeft vervolgens wantrouwen.

In gemeenteraden zitten onevenredig veel ambtenaren waardoor een natuurlijke blik van buiten mist. En er zijn integriteitskwesties, waarbij politici denken dat integer zijn gelijk staat aan het enkel volgen van de regels. “Terwijl, juist van politiek bestuurders, een intrinsieke integriteit wordt verlangd.”

Valkuilen
Sinds Lemaire zelf raadslid is heeft hij wel meer oog gekregen voor de verraderlijke valkuilen van een politicus. “Het is altijd goed om je af te vragen of je bijvoorbeeld een raadsvraag stelt voor het belang van stad of dorp, of louter voor de profilering van jezelf of je partij.”

Ook het wekken van verwachtingen bij het kiezerspubliek kan er volgens Lemaire zo insluipen. “Tijdens de verkiezingen heb ik ingezet op de terugkeer van de dorpsloketfunctie. Het ging mij met nadruk om de dienstverlening en zo heb ik dat ook altijd zorgvuldig gecommuniceerd. Maar bij mensen onststond toch het beeld van de terugkeer van de fysieke loketten. Voor die beeldvorming, daar moet je continu waakzaam voor zijn.”

Lemaire hoopt dat zijn boek bijdraagt aan een gedragsverandering binnen de politiek waardoor het vertrouwen tussen samenleving en overheid kan herstellen. De reacties van zijn collega politici zijn volgens Lemaire positief: “Velen vinden het een herkenbaar boek.” En vervolgt met een knipoog: "Soms vooral herkenbaar bij anderen!”

De boekpresentatie van ‘Heren, Hoeren, Heiligen' is donderdag 28 mei tussen 20.00 en 21.00 uur bij boekhandel Van Kemenade en Hollaers in 't Ginneken. Hierbij zal Basile Lemaire een korte lezing houden en is er de gelegenheid om het boek te laten signeren.