Opinie: Onze meisjes, onze banen en onze huizen

OPINIE - De huidige vluchtelingenstroom én de druk op de sociale woningmarkt mag niet leiden tot het zich tegen elkaar laten opzetten van de verschillende groepen. Dat stelt Bas Maes (fractievoorzitter SP) in dit opinieartikel. Het woningtekort is niet het gevolg van de vluchtelingen, maar van het falende woningbouwbeleid van de afgelopen jaren betoogt hij.

Ze pikken onze meisjes, onze banen en onze huizen in. Een veel gehoord argument in de discussie rondom de opvang van vluchtelingen. Als dat van die meisjes al waar is dan kan ik daar weinig tegen doen. Doe eens wat beter je best en zeg eens iets liefs zou ik zeggen. Om op dat laatste in te gaan: dat vluchtelingen onze huizen in zouden pikken, is niet waar. De reden waarom is simpel: 'onze huizen' zijn nooit gebouwd. Het zijn politieke keuzes geweest die hebben geleid tot een schaarste op de woningmarkt. In plaats van die politiek nu ter verantwoording te roepen, laten groepen die het beide moeilijk hebben - vluchtelingen én mensen met een smalle beurs - zich tegen elkaar opzetten.

Natuurlijk is het zuur dat wanneer je al jaren op de wachtlijst staat voor een betaalbare woning, die woning naar een statushouder gaat. Oftewel een vluchteling die mag blijven omdat de situatie in het land van herkomst levensbedreigend is. Besef je wel dat het probleem niet dat gezin is wat op de vlucht is voor onderdrukking en geweld. Wat zou jij doen in hun geval? Het werkelijke probleem is die wachtlijst en het structurele tekort aan betaalbare woningen. Sinds de verzelfstandiging van de woningcorporaties zijn er veel betaalbare woningen gesloopt of verkocht. Corporaties hielden zich sindsdien liever bezig met megalomane vastgoedprojecten. Ondertussen keek de overheid weg.

Vorig jaar vond ruim twintig jaar na die verzelfstandiging van de woningcorporaties een parlementaire enquêtecommissie plaats. De conclusies en aanbevelingen kunnen amper als een verrassing zijn gekomen. Om haantjesgedrag tussen directeuren te voorkomen, moeten corporaties weer terug naar de basis. Het moet niet meer gaan over wie de grootste auto of het hoogste salaris heeft, maar over het bouwen van huizen voor mensen die dat zelf niet kunnen betalen. Ook de invloed van gemeenten en huurders moet groter zijn. Wanneer een directeur dan toch weer denkt dat hij projectontwikkelaar is en het geld van de huurders op het spel zet, wordt hij teruggefloten.

Het besef dat het roer om moet is er bij de woningcorporaties in West-Brabant inmiddels maar al te goed. Deze week nog trokken zij gezamenlijk aan de bel bij de gemeenten. Ook zij zien de vraag naar betaalbare huizen vanwege de crisis en de vluchtelingenstroom stijgen. Om zelf woningen te kunnen bouwen moet de verhuurdersheffing, de 1,7 miljard die jaarlijks overgemaakt moet worden aan Den Haag, van tafel. Zolang dit kabinet dat echter niet van plan is, moeten we het probleem lokaal oplossen. Onorthodoxe maatregelen moeten daarbij niet geschuwd worden. Denk hierbij aan het plaatsen van tijdelijke woningen of het ombouwen van leegstaand vastgoed zoals kantoren.

Los van de morele discussie of je als rijk land nu wel of niet gezinnen die gevaar lopen op moet vangen, is het een feit dat de vluchtelingenstroom toeneemt. Datzelfde geldt voor het aantal mensen dat vanwege de crisis op zoek is naar een goedkope woning. De werkelijke oplossing zit hem dan ook niet in het tegen elkaar opzetten van groepen die toch al niet veel hebben. Alleen het toevoegen van woningen kan de druk op de woningmarkt  - en daarmee indirect ook het vluchtelingendebat! – doen afnemen. De politiek, woningcorporaties en marktpartijen zijn daarbij aan zet. Dus niet langer het verdelen van de schaarste maar bouwen, bouwen, bouwen!

Dit artikel verwoordt de mening van Bas Maes, fractievoorzitter SP Breda