De Grote Kerk en het Kasteel van Breda, woensdag 27 juli 2016.
De Grote Kerk en het Kasteel van Breda, woensdag 27 juli 2016. Stadsfotograaf Breda

Hoe houden we de Bredase binnenstad levendig?

Opinie

OPINIE - De Brabantse winkelgebieden staan onder druk: minder winkelend publiek, meer leegstand, minder diversiteit in winkels. Sommige binnensteden zien er angstvallig leeg uit. In Breda gaat het relatief goed in vergelijking met steden van vergelijkbare omvang. Behoefte aan verandering en vooruitkijken is er wel, schrijft Avans-lector Jorna Leenheer in dit opinieverhaal.

Breda is van oudsher een stad met aantrekkingskracht, ook voor inwoners van omliggende steden en dorpen. De leegstand in Breda is beperkt, het oude V&D pand wordt waarschijnlijk binnenkort in gebruik genomen door Hudson Bay. Ook is het winkelaanbod voldoende divers. Met de herontwikkeling van de Barones en opening van Vijsterrenhotel Nassau in een voormalig klooster heeft de stad iets bijzonders te bieden.

Diversiteit aandachtspunt
Daarnaast zijn er maar liefst drie Bredase detaillisten genomineerd voor de retail experience award: Ouwe Jongens Krentenbrood, Lila en LoekZ. Toch sluiten er ook regelmatig winkels, waarbij in de vrijgevallen panden vaak horecabedrijven verschijnen. Niets mis mee, maar diversiteit blijft daar wel een aandachtspunt. Zo wordt de wildgroei van ijszaken, goedkope Italianen en koffietenten in Amsterdam al als plaag bestempeld.

Een andere in het oog springende ontwikkeling is die van het station; een station waar men niet alleen reist, maar straks ook winkelt, recreëert en zelfs woont. Het past naadloos bij de behoefte aan ‘shop en go’ van de hedendaagse mens. Zo breidt het stadscentrum zich mooi uit en ontstaat er een verbinding van Breda-Zuid met Breda-Noord.

Station versus stadscentrum
Wat men zich kan afvragen is of het station op termijn niet ten kosten zal gaan van delen van het stadscentrum. Veel steden zijn hun binnenstad aan het verkleinen als gevolg van het veranderende winkelgedrag, de ontwikkeling van het station is in wezen juist een uitbreiding.

Retailexperts geven aan dat we binnensteden te lang hebben gezien als winkelcentra. Een centrum moet een plek zijn waar je graag naar toe gaat, met vijf functies: winkelen, recreatie, wonen, werken, zorgen.

Om met die laatste te beginnen. Hoe mooi zou het zijn als we eerst even naar dokter konden gaan of bloedprikken en daarna naar de Hema? Maar zorginstellingen in het stadscentrum, dat zien we bijna niet. En ook kan een hip marketingbureau zijn deuren niet zo maar openen in het centrum.

De functies van het stadcentrum: winkels, werk, wonen, zorg en recreatie kunnen beter met elkaar in evenwicht worden gebracht. Dat houdt een centrum levendig, ook als het online winkelen nog verder gaat toenemen en dat is wel te verwachten.

Regels krampachtig nageleefd
Nederland is een land met veel regelgeving, bestemmingsplannen en langdurige huurcontracten. Er is behoefte aan flexibiliteit en ruimte voor innovativiteit, creativiteit en ondernemerschap. Hiervoor hebben gemeentes meer instrumenten in handen dan ze denken, regels worden soms krampachtig nageleefd. Dit bleek uit een recente pilot verlichte regelgeving winkelgebieden van Platform 31 met 12 gemeentes.

Minder auto’s, minder mensen
En dan parkeermogelijkheden, een discussiepunt binnen iedere gemeente en van cruciaal belang.  Parkeren in Breda is niet goedkoop, maar de auto’s blijven komen. De doelstelling zou moeten zijn: meer mensen de stad in, maar minder auto’s. Die verandering vraagt ook van de gemeente de nodige creativiteit en ondernemerschap.

Lezing over dit onderwerp
Jorna Leenheer, lector bij Avans Hogeschool, vertelt bij de Avans Academielezing op woensdag 21 september over de zoektocht naar het (winkel)centrum van de toekomst. De lezing vindt plaats bij Avans Hogeschool, Hogeschoollaan 1 in Breda en is  gratis toegankelijk. Zaal open om 19.00 uur.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Susan van Elteren, Sjors van de Haterd en Martin Verweij (kenniskring Lectoraat New Marketing).