Afbeelding
Beeldwerkt

Amphia: Met een nieuw gebouw verandert ook de zorg

Economie nieuwbouw

BREDA - Hoe bouw je een ziekenhuis dat klaar is voor de komende twintig jaar? Dat was de centrale vraag bij de nieuwbouw én verbouw van Amphia. Met projectdirecteur Vernieuwbouw Jasper Meijer over de bouwplaats.

Tussen de pre-herfst buien door stappen we door het in aanbouw zijnde gebouw. Wie alles wil zien wacht een flinke wandeling. Het nieuwe pand bestaat feitelijk uit vier gebouwen, geschakeld met een overkapte wandelpromenade. “De slagader van het ziekenhuis die de bestaande en nieuwbouw met elkaar verbindt”, benadrukt Meijer.

De nieuwbouw kent vier bouwdelen. Drie daarvan zijn bestemd voor medische zwaartepunten: Hart-, vaat- en long; oncologie; vrouw-kind. Het vierde bouwdeel huisvest het interventiecentrum, met daarin onder meer de Intensive Care en de operatiekamers.

In het huidige pand aan de Molengracht komt onder andere bewegen, waaronder orthopedie,maar ook de zorg voor oudere patiënten - die geen ziekenhuiszorg meer nodig hebben, maar nog niet naar huis kunnen. “Die zorg verlenen we samen met ketenpartners. Het gaat hier veelal om wat minder complexe zorg, waarvan de behandelingen zich goed laten plannen”, vertelt Meijer. Of in simpele bewoordingen: In het bestaande gebouw de zorg, in de nieuwbouw de reparatie van mensen.

Waarom hier op aarde?
Nieuwbouw is hét moment om na te denken over de toekomst, geeft Meijer aan. “Want je gaat bepalen hoe je de komende twintig jaar gaat werken. Dat geeft je de kans om na te denken over waarom we hier op aarde zijn.”

En die reden is de patiënt. Het hele nieuwe ziekenhuis bouwen we voor hem of haar, vult communicatie- en marketingmanager Judith Jansen aan. “De medische zwaartepunten ondergebracht in verschillende bouwdelen maken het mogelijk om de zorg optimaal rond de patiënt te organiseren.. Je hoeft dan niet meer als voorheen door het hele ziekenhuis van het ene specialisme naar het andere.”

Daarmee is het ziekenhuis duidelijk meer dan alleen een nieuw modern gebouw. “Het verandert onze hele manier van werken. Hoe sluit het gebouw zo goed mogelijk aan op de zorgvraag nu en in de toekomst? Die vraag stellen we ons steeds opnieuw.”

Kamers voor patiënten - 572 eenpersoonskamers - liggen daarom bijvoorbeeld allemaal aan de buitenzijde, met voldoende licht. Meijer: “Dat geldt ook voor de kantoren waar ondersteunend personeel werkt. Zodat ook zij prettige werkplekken hebben.”

Het klinkt allemaal groot, maar het gaat feitelijk ook over details. “Waarom staat die kast waar die staat, bijvoorbeeld. Wat zijn de looplijnen als iemand tijdens een operatie onwel wordt, wat zijn looplijnen met het eten rondbrengen of als de dokter een ronde maakt.”

De hartslag van het ziekenhuis wordt nu bepaald door de werklieden. Boor- en zaaggeluiden wisselen elkaar ritmisch af. Nog twee jaar bepalen zij het tempo, daarna is het de verzorging van de patiënt die het ritme bepaalt.

Honderd meter lange gangen
Staand op de kruising van de begane grond in de nieuwbouw wordt duidelijk wat Meijer bedoelt met looplijnen. 78.000 vierkante meter groot is het nieuwe gebouw met centrale gangen van meer dan honderd meter lang.

“De logistiek gaat ondergronds, op kelderniveau. Patiënten en bezoekers via de begane grond. Die stromen wil je zoveel mogelijk scheiden.” Een kast of lift op een verkeerde plek en de dokter of de verpleging loopt kilometers extra op jaarbasis. Dat kost tijd, en bijvoorbeeld extra energie voor vervoer.

Jasper Meijer.

De inrichting van het nieuwe pand is tot in de puntjes uitgedacht, zoals ook de bouw een hoogstaand planwerkje is. Met nu zo’n tweehonderd werklui op de bouw en tijdens de afbouw meer dan zeshonderd, is er per gebouw per afdeling een planning. “Want anders is het niet te overzien.”

Veel bouwtijd zit er in het voorwerk. “Alles is 3D getekend. Dat betekent dat we precies weten op welke hoogte aansluitingen en leidingen moeten komen.” In het inverventiecentrum zijn bij de verpleegkamers op de intensive care al de stalen plafondconstructies bevestigd waaraan straks medische apparatuur bevestigd wordt. “Zodat de leidingen er omheen kunnen. Dat is echt uitzonderlijk.”

Luchtbehandeling    
En op de bovenste verdieping van het interventiecentrum komt de techniek, zoals in elk gebouw de topverdieping voor de techniek is. Voor de luchtbehandeling in de zestien operatiekamers, bijvoorbeeld. Het zijn apparaten zo groot als zeecontainers. “Die kun je beter plaatsen als er nog volop ruimte is”, verduidelijkt de bouwdirecteur.

De planning is niet alleen voor het tijdspad van groot belang. Ook financieel gezien. “In het verleden paste de overheid bij als een bouw duurder uitviel, dat is niet meer. Een overschrijding van het bouwbudget zou betekenen dat onze zorg duurder wordt”, legt Meijer uit. En dat is niet acceptabel.

Nieuwe mensen
Dus moet hij scherp opletten en alle wensen vanuit de zorgprofessionals goed bekijken. “Het hele proces is begonnen in 2013. Sindsdien is er van alles veranderd in het zorgstelsel, maar zijn er ook nieuwe mensen met nieuwe wensen.”

Het is balanceren tussen nieuwe inzichten en vastgestelde uitgangspunten. “We hebben de bouw geprognotiseerd op basis van groei of afname van patiënten op verschillende gebieden. Dat werkt door van de ok’s tot de parkeerplaatsen.”

Amphia is nog lang niet klaar. In november volgt een mijlpaal. “Dan vieren we het hoogste punt.”

Meer foto's