16.000 Bredanaars kunnen dit niet lezen

BREDA - In Nederland zijn 2,5 miljoen mensen laaggeletterd. 1,8 miljoen daarvan zijn tussen de 15 en 65 jaar. Ze hebben moeite met lezen en schrijven, maar ook rekenen of omgaan met computers. In de taal van beleidsmakers heten zij laaggeletterden. In Breda gaat het om 16.000 mensen tussen de 15 en 65 jaar, volgens onderzoeksbureau ROA.

Wat niet veel mensen weten is dat het grootste gedeelte van laaggeletterden van Nederlandse afkomst is, geven de instanties aan. Laaggeletterde lopen bijvoorbeeld aan tegen het lezen van een brief van de gemeente, het digitaal aanvragen van een paspoort of reizen met het openbaar vervoer.

In de Breda is laaggeletterdheid al langer een speerpunt, vertelt wethouder Miriam Haagh (PvdA). De gemeente is sinds 2015 bezig met het verbeteren van voorzieningen. “Zo is met behulp van oud-laaggeletterden de website verbeterd. En als we een enquête houden, laten we die ook eerst door oud-laaggeletterden lezen.”

“Laaggeletterden willen niet dat anderen merken dat ze niet kunnen lezen en schrijven en gebruiken daarom allerlei smoezen” legt wethouder Haagh uit. “Daarom zijn alle medewerkers van de gemeente getraind in het signaleren van die smoezen. Zo wordt iedereen goed geholpen”, vertelt de wethouder. Een bekende smoes? “Dat formuliertje vul ik thuis wel in.” De gemeente helpt ook eigen medewerkers. 44 medewerkers van afvalservice krijgen hulp bij het omgaan met tablets.

Per jaar worden er in Breda 1000 laaggeletterden geholpen, stelt Ernestine Schipper van Stichting Lezen en Schrijven. “Dat is dus maar een klein deel van alle laaggeletterden. Het is een landelijk probleem. Er is gewoon geen geld voor. Daarom kaarten we dat aan bij de regering.”

“Sommige laaggeletterden zijn na een jaar cursussen volgen niet meer laaggeletterd”, vertelt Schipper. “Anderen hebben juist intensievere training nodig. Soms merk je al dat ze na de zomervakantie al een achterstand hebben opgelopen.”

“Gemeente Breda is wel een voorbeeldgemeente”, vindt Schipper. “Er wordt veel gedaan om laaggeletterden te signaleren. Niet alleen bij de gemeente, maar ook bij voedselbanken en consultatiebureaus worden er acties gehouden”, vertelt Schipper.

Dit verhaal is geschreven als onderdeel van het project #ikbengeenrobot