Afbeelding
Foto: Hanneke Marcelis

Gemeente kiest voor nieuw middel in strijd tegen processierups: vijfhonderd vallen opgehangen in Breda

Door: Hanneke Marcelis Algemeen

BREDA - De overlast van de eikenprocessierups was in 2019 ongekend groot. De gemeente Breda wil er dan ook alles aan doen om een dergelijke situatie in 2020 te voorkomen. Na feromoonvallen en nestkastjes voor koolmezen is er vanaf vandaag ook een nieuw middel terug te vinden in de Bredase bomen: de eikenprocessierupsval. Op zes plekken in Breda worden in totaal 500 vallen opgehangen. Een bijzondere stap, omdat de meningen over de effectiviteit van de vallen verdeeld zijn.

De eikenprocessierups heeft zijn naam te danken aan zijn bijzondere manier van lopen. In processie kruipen de harige rupsen als een soort treintje bomen in en uit. "We dachten dus al snel: is het niet mogelijk om de rupsen tijdens hun processie op te vangen in een val", legt Anton Lips van de gemeente Breda uit. "We zijn toen wat research gaan doen en kwamen erachter dat processierupsen vallen in Zuid-Europa heel effectief zijn in de bestrijding van de dennenprocessierups. Een bedrijf in Twente is dergelijke vallen vervolgens zelf gaan ontwikkelen in de strijd tegen onze eikenprocessierups." Van dat bedrijf heeft de gemeente Breda duizend vallen gekocht om in te zetten in Breda. Daarvan worden er komende tijd vijfhonderd opgehangen. Als dat bevalt, worden ook de andere vijfhonderd vallen aan een boom bevestigd.

Hoe werkt het?

De eikenprocessierupsenval werkt heel simpel. De val bestaat uit een rubberband die om een eik heen kan worden gemaakt, met daar tegenaan een rand van plastic. Wanneer de rupsen van bovenuit de boom naar beneden lopen, lopen ze in de val. In de val zit een klein gat dat leidt naar een buisje, waaraan een plastic zak met potgrond hangt. De rupsen die op weg naar beneden zijn, zullen de geur van de potgrond herkennen als de grond en via het gat in de zak vallen. "Wanneer de val werkt, zullen de rupsen dus vanzelf in de zak belanden. Wij hoeven dan alleen af en toe die zakken te vervangen", legt Lips uit. 

Het 'bouwpakket' van een eikenprocessierups val. Tekst gaat verder onder de foto.

Het Twentse bedrijf heeft de vallen vorig jaar getest. Toen werkten ze naar behoren. Toch zijn er ook critici. Zo stellen sommige kenners dat de eikenprocessierups anders denkt dan een dennenprocessierups, en niet over de rubberen rand naar boven zal klimmen. "In dat geval zouden rupsen die vanaf beneden naar boven klimmen hun nest onder de val maken, in plaats van dat ze erover heen klimmen en er later in vallen wanneer ze van boven naar beneden lopen." Toch zou ook dat resultaat positief zijn voor de gemeente, stelt Lips. "We plaatsen deze vallen op plekken waar we de rupsen vorig jaar lastig weg konden zuigen omdat ze te hoog zaten. We hangen deze vallen op drie meter hoog. Dus als de rupsen de nesten eronder maken, dan maakt dat het weghalen van de dieren nog steeds een heel stuk makkelijker voor onze bestrijdingsploegen."

Locaties

De eerste vallen zijn vanochtend opgehangen op de kruising van de Claudius Prinsenlaan en de Wilhelminasingel, bij het nieuwe Poolse monument. Daar staan hoge eiken waarbij nesten van rupsen die hoog in de bomen zitten voor overlast kunnen zorgen bij langsrijdende fietsers, maar ook bij evenementen op het Chasseveld. "Ook het fietspad aan de Terheijdenseweg langs de ijsbaan is een goed voorbeeld. Daar plaatsen we de vallen omdat de overlast er vorig jaar groot was voor fietsers, maar de rupsen wegzuigen geen mogelijkheid was." Verder komen de vallen ook te hangen aan de Westerhagelaan, Tijmblauwtje, het Moerenpad, het Minervum en de Ettensebaan. Op die locaties komt ook een informatiebord over de vallen te staan.

Maatregelen

De vallen zijn slechts één onderdeel van het pakket van maatregelen dat de gemeente Breda neemt tegen de rups. Zo werden er eerder ook al 400 nestkastjes voor koolmeesjes uitgedeeld. Ook heeft de gemeente een extra ploeg bestrijders geregeld. Dat betekent dat er dit jaar niet één team van bestrijders met een zuigmachine Breda in gaat, maar twee. In Breda staan in de openbare ruimte, en dan tellen tuinen én bossen niet mee, zo'n 24.000 eiken.