Het moeizame huwelijk tussen Bavel en Breda: ‘Wij voelen vanuit Breda de liefde niet’

BREDA/ BAVEL - Het is op 1 januari 2022 precies 25 jaar geleden dat Bavel onderdeel werd van de gemeente Breda. Maar een heel gelukkig huwelijk is het de afgelopen jaren niet geweest, vinden Jac van Gils en Toine Jansen. “We krijgen vaak complimenten vanuit Breda over hoe we het hier in Bavel regelen. Dat is fijn, maar die waardering zou ook gepaard moeten gaan met steun. En die steun voelen we vaak niet. We hopen echt van harte dat dat wel gaat komen, en dat het toch nog een liefdevol huwelijk van beide kanten gaat worden.”

Wanneer Jac van Gils en Toine Jansen praten over Bavel, beginnen hun ogen te glinsteren. Het tweetal is vervuld van liefde voor het dorp. En die liefde moet ook centraal staan in het verhaal. “Het mooiste aan Bavel zijn natuurlijk de mensen”, vertelt Jansen trots. “Het zijn de mensen die het dorp maken. Samen met het sterke verenigingsleven.” Van Gils vult hem aan. “We zijn ontzettend blij met heel veel zaken. Bijvoorbeeld het Karrewiel, de Molen en het behoud van de manege. En onze prachtige historische kern.”

Maar dat neemt voor het tweetal niet weg dat er de afgelopen 25 jaar steeds meer problemen zijn ontstaan in Bavel. Van Gils en Jansen sommen het moeiteloos op. Het tekort aan woningen voor starters en senioren. Het ontbreken van een onderkomen voor het verenigingsleven en de cultuur. De verloedering van de dorpskern en de leegstand. Het sluipverkeer vanaf de snelweg. De plannen voor 44 hectare aan bedrijventerrein rond het dorp. De grote parkeerproblematiek rondom de sportvelden. Het zijn allemaal zaken die in de ogen van het tweetal met meer visie, liefde én geld vanuit de gemeente Breda echt op te lossen zijn.

“Wij hebben zo onze ideeën over de potentie van Bavel, en waar de afgelopen 25 jaar forse steken zijn gevallen”, legt Van Gils uit. “Bavel moet als kind van Breda altijd zelf aan de bel trekken. En ook wanneer je dat doet, word je vaak niet gehoord. In onze ogen zou dat anders moeten. Breda moet beter voor zijn kinderen zorgen. Ik voel echt liefde voor Breda, en vind dat er in de stad prachtige dingen gebeuren. Maar die liefde die Breda in zichzelf steekt, zou het ook veel meer in de dorpen moeten steken naar mijn mening.”

Verenigingsleven

Het gebrek aan een goede locatie voor verenigingen en cultuur is voor Bavel een hard gelag. Dat weet Jansen, die zowel ruim tien jaar voorzitter van de harmonie als van Stichting de Baviaonen was, als geen ander. “De carnaval, de bonte avonden, de harmonie. Dat zijn dingen waar we trots op zijn als dorp. Maar ze hebben allemaal geen dak meer boven het hoofd sinds de Tussenpauz de deuren sloot. Het is toch bizar dat een actief dorp als Bavel geen fatsoenlijke multifunctioneel accommodatie heeft?” Dat MFA gaat er ooit wel komen, want er liggen diverse scenario’s klaar voor de realisatie van zo’n nieuw MFA in of aan de rand van het dorp. Maar dat is met de nadruk op ‘ooit’, stelt Van Gils. “Bavel kan niet zonder. De noodzaak is zó hoog. Maar vanuit Breda horen we bijna niks.”

Wat ze wél hoorden, waren de Bredase plannen om 44 hectare bedrijventerrein in het buitengebied van het dorp te realiseren. Daartegen kwam Bavel fors in verzet. Samen met enkele andere Bavelaren richtte Van Gils de Actiegroep Behoud Bavels Buitengebied op, en werden er met een petitie duizenden handtekeningen ingezameld tegen het plan. “Als we niet ingrijpen heeft Bavel straks geen ruimte meer om te ademen. We zitten straks ingeklemd tussen Breepark, de A27, de A58 en tientallen hectare bedrijventerrein. Dat voelt vooral cru, omdat we zo vaak complimenten krijgen vanuit Breda. Dat we zo’n mooi en actief dorp zijn. Maar steun ons dan ook, en dump geen blokkendozen in ons buitengebied.”

Visie

Wat Van Gils en Jansen missen vanuit Breda is visie. “Het sluipverkeer vanaf de snelweg over de Lange Bunder is gewoon een groot probleem. De leefbaarheid staat onder druk. Grijp dan in, en pak die weg écht aan. Hetzelfde geldt voor de parkeergelegenheid rond de sportvelden. Dat probleem bestaat al ruim tien jaar. Leg dan geen balken in de berm als ‘oplossing’, maar regel nou eens een goede ontsluitingsweg. Want nu is het wachten tot er een keer iets gebeurd, en de hulpdiensten er nooit langs gaan kunnen”, aldus Jansen. “En als je ziet dat het dorp zo hard een MFA nodig heeft, grijp dan de kans als die zich voordoet. Want er wordt nu een nieuwe school gebouwd. Waarom is in dat bouwplan het MFA niet meegenomen?”

Tekst gaat verder onder de foto

Hoop

De twee Bavelaren hebben door dat hun betoog behoorlijk negatief kan overkomen. Jansen vindt dat ook terecht. “Ons prachtige dorp verloederd gewoon. Het is vijf voor twaalf voor Bavel”, stelt hij. Maar tegelijkertijd is hun noodkreet juist ook een verhaal van hoop. Want de toekomst van het dorp kán ook heel mooi worden. Daar zijn zij van overtuigd. “Bavel is geen strijdbaar dorp. We laten alles eigenlijk al jaren over ons heen komen”, stelt Van Gils. “Maar dat is nu wel afgelopen. We laten ons écht horen. En we hebben ook de hoop dat we gehoord gaan worden.”

Over sommige kleine onderwerpen is dat de laatste tijd ook gebeurd. Zo hebben Jansen en Van Gils een vruchtbaar gesprek gehad met de gemeente Breda over de toekomst van het kerkhof in de dorpskern. Dat kerkhof hoort bij de historie van het dorp en huisvest zelfs een rijksmonument, maar het hek is al jaren met een roestig hangslot afgesloten terwijl het kerkhof verder verloederd. “Zoiets moet in ere hersteld worden. Onderhoud het. Maak het toegankelijk. En laat het een verrijking van de dorpskern zijn. Dat lijkt Breda inmiddels gelukkig ook in te zien.”

Over een half jaar is het 25-jarig huwelijk tussen Bavel en Breda officieel een feit. Jansen en Van Gils blikken hoopvol vooruit op de jaren die zullen volgen. “Ik hoop van harte dat Breda onze noodkreet gaat horen, en dat de liefde voor ons dorp er de komende jaren wél gaat komen”, stelt Van Gils. “Bavel heeft het écht nodig.”