Afbeelding
Foto: Screenshot YouTube

Franks Filmtip: ‘Film is een soort lachspiegel waar je toch treurig van kan worden’

Door: Frank Spreuwenberg Cultuur Uitgelicht

BREDA - Wekelijks belicht filmliefhebber Frank Spreuwenberg een film die in één van de Bredase bioscopen draait of online te bekijken is. Dit keer ‘Don’t Look Up’. Te zien bij Netflix.

Stel, er komt een komeet op onze planeet af, die over zes maanden een einde maakt aan het menselijk leven. Hoe wordt daarop gereageerd door de politiek en in de media? In de sciencefiction film Don’t Look Up geeft regisseur en scenarioschrijver Adam McKay daarop met bijtende spot een antwoord. Het is niet moeilijk om de komeet te vervangen door andere bedreigingen van de menselijke soort, zoals een atoomoorlog, een pandemie of de klimaatverandering, allemaal even bedreigend als de inslag van een komeet die groot genoeg is om de mensheid weg te vagen. En dat maakt Don’t Look Up ultra actueel.

Grote komeet 
Tijdens haar promotieonderzoek ontdekt Kate Dibiasky (Jennifer Lawrence) dat een grote komeet op de aarde af raast. Haar professor, dr. Randall Mindy (Leonardo DiCaprio), berekent de snelheid en zijn conclusie is dat de komeet over ongeveer zes maanden op onze planeet zal inslaan. NASA bevestigt de bevindingen, waarna Mindy en Dibiasky, samen een wetenschapper van NASA, dr. Teddy Oglethorpe (Rob Morgan), op het Witte Huis worden ontvangen. Maar president Janie Orlean (Meryl Streep) en haar zoon Jason (Jonah Hill), chef staff van het Witte Huis, hebben geen belangstelling. Als Dibiasky benadrukt dat de kans op een inslag 100% is, reageert de president met de opmerking dat dat niet kan. Ze bedoelt eigenlijk, dat ze nu geen slecht nieuws kan gebruiken. Dat verandert als de populariteit van de president daalt omdat ze betrokken is bij een seksschandaal. Ze dreigt de tussentijdse verkiezingen te verliezen en besluit zich op te werpen als de redder van het vaderland door de verpletterende dreiging te erkennen en er raketten met een nucleaire lading op af te sturen, waardoor de komeet wordt vernietigd. Maar na de lancering worden de raketten teruggeroepen op verzoek van de baas van het smartphonebedrijf BASH. Dat bedrijf is de grootste sponsor van de president. BASH  heeft berekend dat de komeet boordevol waardevolle grondstoffen zit, die het bedrijf graag wil mijnen, want die zeldzame elementen zijn miljarden waard.

De tekst gaat verder onder de trailer

Waardevol materiaal 
Over wat er moet gebeuren raakt de bevolking intussen verdeeld. Een deel is van mening dat de komeet volledig moet worden vernietigd omdat dat de veiligste optie is. Een ander deel meent dat het in brokken laten neerstorten van de komeet in de Stille Oceaan de beste aanpak is, weliswaar met meer risico, maar daardoor kan het waardevolle materiaal worden gebruikt en dat levert banen op. En dan is er nog een deel dat helemaal niet gelooft dat er een komeet op de aarde afkomt, de ontkenners. Die zijn voor niets doen.

Als de komeet zichtbaar wordt aan de hemel starten de ontdekkers Dibiasky en Mindy op de sociale media een protestcampagne tegen de president Orlean en BASH onder het motto: “Just Look Up”. En ze roepen andere landen op om raketten ter vernietiging te sturen. Maar de president en haar gevolg laten het er niet bij zitten en beginnen een tegencampagne met de leuze “Don’t Look Up”.

Wetenschappelijke strijd
Ik ga hier niet verklappen hoe dat afloopt. Het is een sciencefiction film die zich dus afspeelt in de toekomst, maar wat opvalt is de parallel die kan worden getrokken met onze tijd. De strijd die wetenschappers moeten voeren om de feiten tussen onze oren te krijgen. Wie weet nog dat twee weken geleden in Nederland de hoogste temperatuur in december ooit gemeten werd bereikt (13,5°)? De roddels over André Hazes jr. krijgen meer aandacht. Dat is absurd en hilarisch tegelijkertijd. Hoe komt dat en wat zegt dat over ons?

Met zo’n sterrencast móest de film wel een succes worden en dat is hij dan ook. Hoewel de het verhaal in de toekomst speelt, hekelen de critici van Don’t Look Up de beeldvorming van de huidige politiek en media in de VS (apathie, incompetentie en zakkenvullerij). In de lovende recensies wordt er juist op gewezen dat Don’t Look Up bijdraagt aan bewustwording van wat er gaande is. De film laat dus links en rechts de politieke snaren flink trillen en ook daarvoor is film bedoeld.

Dit is wat je moet weten over deze film:

- Dit is niet de eerste politiek geladen film van regisseur McKay (1968). In 2019 besprak ik Vice, de door McKay geregisseerde biografische film over Dick Cheney, de vice-president niet onder, maar naast Bush jr,. McKay steunde de linkse Bernie Sanders in 2016 en 2020 in zijn poging te worden gekozen tot de democratische presidentskandidaat in de VS.

- DiCaprio (1974) is zeven maal genomineerd voor een Oscar en won de prijs voor zijn rol in The Revenant (2016). Hij speelde een hoofdrol in de dramafilm Titanic (1998). Hoewel de film elf Oscars won werd DiCarprio, die toen 23 jaar was, zelfs niet genomineerd voor een Oscar. Maar hij brak met zijn rol wel door als tieneridool. In 2016 verscheen in de media het bericht dat Leonardo DiCaprio in totaal 53 miljoen US Dollar had gedoneerd aan goede doelen die zich inzetten voor het behoud van onze planeet.

- Jennifer Lawrence (1990) won een Oscar in de categorie de beste actrice voor haar rol als de jonge weduwe Tiffany Maxwell in de film Silver Linings Playbook (2012).

- Meryl Streep (1949), die de rol van de president Janie Orlean speelt, is de meest genomineerde actrice voor een Oscar: 21 keer. Ze won er drie.

Regie: Adam McKay Met: Leonardo DiCaprio, Jennifer Lawrence, Timothée Chalamet, Meryl Streep, Rob Morgan, Mark Rylance, Jonah Hill