Franks Filmtip: ‘De strijd voor vrijheid van dichtbij’

BREDA - Wekelijks belicht filmliefhebber Frank Spreuwenberg een film die in één van de Bredase bioscopen draait of online te bekijken is. Door afwezigheid van Frank schrijft één van onze eigen redacteuren tijdelijk de filmtip. Dit keer de documentaire ‘Winter on fire: Ukraine’s fight for freedom’, te zien op Netflix en YouTube. 

Het is november 2013.  Oekraïne staat op het punt om een associatieovereenkomst met de EU te tekenen. Tegen alle verwachtingen in, schortte de Oekraïense regering, onder grote druk van Rusland, de gesprekken met de EU op. De oppositie reageerde woedend, Rusland reageerde verheugd. Op diezelfde dag beginnen op het zogenaamde Maidan Nezalezjnosti (Onafhankelijkheidsplein) in Kiyv studenten te protesteren tegen dit besluit. Wat begint als een vredige studentendemonstratie, escaleert al snel naar confrontaties en gevechten tussen burgers en de Berkut (Oekraïense ME). De demonstranten bouwen barricades en vormen burgermilities om zichzelf te kunnen beschermen tegen het extreme politiegeweld. Uiteindelijk loopt het zo ver uit de hand, dat er zelfs doden vallen voor de strijd naar onafhankelijkheid van Russische invloed. 

Winter on fire: Ukraine’s fight for freedom is het verhaal van het Oekraïense volk dat zich af wil scheiden van Russische invloed en verder wilt gaan als een onafhankelijke, vrije democratie binnen de EU. Het gaat over mensen van alle groepen en leeftijden en hoe zij zich verenigde in strijd tegen hun corrupte regering, en de opofferingen die zij voor de revolutie hebben moeten maken. 

Relevant  

Het is volop in het nieuws; De Russische invasie in Oekraïne. Wat men vreesde is uitgekomen. Al meer dan 2 miljoen mensen hebben hun land moeten vluchten, er wordt volop gevochten in Oekraïne en onderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland lopen stroef. De oorlog zal waarschijnlijk nog een aantal maanden duren en relevant blijven. Deze documentaire geeft een achtergrondverhaal over het huidig conflict dat zich afspeelt. Terwijl Oekraïne zich graag bij het Westen wil voegen, wilt Rusland graag dat het een bufferzone wordt tegen het Westen. Oekraïne is als het ware de afgelopen jaren een geopolitiek speelbal geworden tussen de twee. Het geeft ook aan wat waarschijnlijk het doel is van de Russische invasie, namelijk het afzetten van de prowesterse regering en het vervangen met een autocratisch regime dat trouw aan Moskou is. 

Het is ook voor deze reden dat Netflix de hele documentaire online heeft geplaatst op YouTube om gratis bekeken te worden. Daarmee toont Netflix haar solidariteit met het Oekraïense volk en zorgt ervoor dat zoveel mogelijk mensen dit verhaal leren kennen. 

Diverse groep 

Een mooi onderdeel van de documentaire, is de diverse groep mensen die aan het woord komt. Je hebt zowel studenten, oud-militairen en zelfs geestelijken van de Oekraïense Orthodoxe-kerk die spreken over wat zij (toen) vonden van de Maidan protesten en hun ervaringen. Misschien wel de meeste opvallende spreker, is de 12-jarige Roma Saveliyev. In de documentaire is te zien hoe het kind, die van Roma afkomst is, andere demonstranten helpt met bijvoorbeeld eten of hun telefoon op te laden. Naarmate de demonstratie escaleert, komt hijzelf ook meer in contact met het geweld. Zelf begint hij ook te strijden tegen de politie, beelden van hem gingen de hele wereld over. Hij kreeg de titel ‘Het kind van Maidan’. Het laat zien dat er van alle soorten mensen onder de demonstranten waren, en dat leeftijd en afkomst er niet zoveel toe deden.  

Schokkende beelden 

Waar de kracht van deze documentaire zit, zijn de directe, confronterende beelden die tijdens de documentaire te zien zijn. De politie ging volop los op de demonstranten en dat is goed te zien aan de verwondingen die de demonstranten oplopen tijdens de confrontatie. Het is politiegeweld op zijn ergst. 

?Winter on fire: Ukraine’s fight for freedom
Duur: 1 uur en 38 minuten
Regie: Evgeny Afineevsky
Muziek: Jasha Klebe?