Fietsen in het winkelgebied? Kan best

COLUMN - Recent kwam de gemeente Breda in het nieuws met het plan om in bepaalde delen van het voetgangers(winkel)gebied fietsen 24/7 toe te staan. Een modern idee dat niettemin, mede onder winkeliers, stof deed opwaaien.

De kritiek op het plan is dat het mengen van voetgangers en fietsers tot ongemak en ongelukken zal leiden. Daar zouden vooral de voetgangers het slachtoffer van worden. Gevreesd wordt ook dat het toelaten van fietsers in voetgangersgebieden de binnenstad minder gastvrij en minder kopersvriendelijk zal maken. Dat betekent een verminderde omzet van winkel en horeca in de binnenstad.

Er spelen dus verschillende aspecten in de argumenten tegen het plan. Maar naast kritiekpunten vallen er ook positieve effecten te bedenken. Het toestaan van fietsers in de binnenstad vergroot de toegankelijkheid van de winkelstraten. Het aantal passanten zal toenemen. Dat betekent op zijn beurt weer meer klanten die aan de winkels voorbijkomen. De controle op het fietsen tijdens winkeluren is niet meer nodig waarmee de werkdruk van stedelijke ordehandhavers vermindert of hen de kans geeft aandacht aan andere zaken te besteden.

Zelfregulering
Het idee van het mengen van fietsers- en voetgangersverkeer is verre van uniek in de wereld. Op veel plaatsen is er al ervaring mee opgedaan. En het moet gezegd: die ervaring is positief. Om even heel dicht in de buurt te blijven: in het Valkenberg verloopt het gezamenlijk verkeer van voetgangers en fietsers al jarenlang zonder noemenswaardige problemen. Een botsing tussen een voetganger en fietser is een zeldzaamheid. Dat geeft aan hoe veilig de twee weggebruikers kunnen samengaan in een wandelgebied. Internationaal onderzoek in winkelgebieden waar fietsers en voetgangers de weg delen laten hetzelfde zien.

Interessant is dat deze dit onderzoeken ook een zelfregulerend mechanisme laten zien. Naarmate de voetgangersdrukte groter wordt, passen fietsers hun snelheid aan of stappen spontaan af. En worden daarmee zelf voetganger. Het idee dat fietsen in de winkelstraat tijdens winkeltijden tot veel levensgevaarlijke situaties zal leiden, is een vooroordeel.

Te vroeg aan de bel
Het CROW, Nederlands kenniscentrum op het gebied van onder meer verkeer en infrastructuur, vindt het evenmin nodig om fietsers zonder meer uit winkelgebieden te weren. Mede omdat er nauwelijks sprake van overlast is. Ook het CROW ziet verschillende positieve aspecten in het toelaten van fietsers in winkelgebied. Daarbij wordt ook het meer ontsluiten van het winkelgebied genoemd. Want ja, fietsers kiezen graag voor de kortste route, ook als die door een winkelstraat leidt.

De vrees voor chaos in de Bredase winkelstraten is dus op basis van ervaringen binnen en buiten de grenzen ongegrond. Voor de horeca en winkeliers geldt dat er vooral positieve effecten, zoals meer klanten en omzet, te verwachten zijn. Nu al aan de bel trekken is voorbarig.

Fietsers in de winkelstraat tijdens winkeltijden? Het idee verdient op zijn minst een proefperiode in een deel van het Bredase winkelgebied. Goede zaak!

Guido van der Kroef