De omslag van het fotoboek van Kathelijne Roosen. foto Kathelijne Roosen
De omslag van het fotoboek van Kathelijne Roosen. foto Kathelijne Roosen

‘Doel is bereikt als de foto’s tot nadenken aanzetten’

Cultuur

BREDA - De Bredase fotografe Kathelijne Roosen fotografeerde zichzelf tientallen keren. Telkens in een andere hoedanigheid. “Een boek over de verschillende ikken die we hebben.” Een gesprek over een indringend boek en fascinatie voor persoonlijkheden.

- Kun je iets over jezelf vertellen? Wie ben je, wat is je achtergrond als fotograaf?
“Wanneer we iemand vragen wie je bent zeggen we meestal onze naam en wat we doen. Ik ben Kathelijne Roosen en ik ben beeldend kunstenaar / fotograaf. Ik ben geboren in 1980 in Goes, heb het grootste deel van mijn jeugd in Middelburg doorgebracht. Van 2000 tot 2004 studeerde ik fotografie aan Kunstacademie St. Joost te Breda.”

- Je hebt een boek gemaakt waarin jezelf figureert. Kun je vertellen wat je als lezer van het boek ziet?
“De lezer van het boek ziet een veelheid aan foto's van vrouwen, die zich alleen wanen, vaak thuis. Op het eerste gezicht verschillende vrouwen. Wanneer je beter kijkt, blijkt het telkens weer om dezelfde vrouw te gaan. Het boek gaat over identiteit, over de vele persoonlijkheden die we hebben. Wie ben ik? Een zoektocht die velen zullen herkennen.”

- Als ik zelf door het boek blader, treft het mij hoeveel je je blootgeeft. Zijn dit de verschillende persoonlijkheden van Kathelijne of is het pure fictie?
“Alle persoonlijkheden in het boek, die ben ik, wil ik zijn, of ik verhoud me er op een of andere manier mee.”

- Hoe ben je op het idee gekomen?
“Ik fotografeer mezelf nu al een aantal jaren. Het is begonnen op Kunstacademie St. Joost. Ik was altijd al geïnteresseerd in allerlei types. Ik wilde eigenlijk documentaire-fotograaf worden, iets wat ik nog steeds wel heel interessant vind. Ieder mens heeft een verhaal te vertellen. En ik vond het heerlijk om allerlei type mensen te fotograferen. Het liefst werd ik onzichtbaar, loste ik op in hun leven. Maar voor het zover was, moest ik eerst hun vertrouwen winnen. Ik moest infiltreren in hun leven. Ik moest alle ins en outs kennen over hun leven, waar ze van hielden en hun woordgebruik, en hoe ze zich kleden. Het was duidelijk dat daar een eerste fascinatie voor persoonlijkheden geboren was.”
“Op een dag gaf een docent op St. Joost, Hans Werlemann, tegen het einde van het derde schooljaar een korte opdracht. We moesten vijf zelfportretten maken. We moesten ervaren hoe het was om zelf het onderwerp te zijn, en we moesten ook ervaren hoe het was om gefotografeerd te worden, zonder dat er iemand achter de camera stond, alleen met jezelf, met alleen je camera als getuige. Die opdracht maakte iets in mij los. Toen we aan het eind van dat jaar moesten aangeven waarin we wilden afstuderen, toen wist ik het wel. Hoewel ik er toen nog een kleine documentaire naast gemaakt heb, heb ik vanaf die dag bijna niets anders dan zelfportretten meer gemaakt.”

- Het boek is in zwart-wit. Waarom heb je daarvoor gekozen?
“Ik ben altijd erg gefascineerd geweest door zwart-wit fotografie. De vorm en de inhoud worden belangrijker, omdat de kleuren afwezig zijn. Ook het feit dat huidskleur afwezig is, is voor de lading van mijn foto’s erg belangrijk. Maar zwart-wit helpt ook om een nieuwe werkelijkheid te creëren. Zo is er bijvoorbeeld een foto waarbij ik voor een spiegel sta met een blonde bos krullen. Dat is tenminste wat we invullen. In werkelijkheid ging het om een knal oranje voetbalpruik. Natuurlijk is het zo dat we altijd in een foto zien, wat we zelf kennen en dat erin willen herkennen. En met zwart-wit is er net wat meer ruimte voor vrije interpretatie.”

- Als mensen het boek hebben gekocht en bekijken, wat zou ze dan moeten bijblijven? Wanneer ben jij tevreden?
“Sommige mensen hebben een heel sterke herkenning in de zoektocht naar hun eigen ik, of naar de zoektocht naar hun verschillende ikken. Dat vind ik heel mooi, als ik mensen op die manier kan raken met mijn werk.”
“Maar er zijn ook mensen die verhalen in mijn foto's zien. Zij hebben het over die vrouw die net in die hotelkamer aangekomen is, even op bed ploft, en bedenkt dat ze zo meteen een vreemde stad in zal wandelen, en gaat kijken waar ze zal gaan eten. Misschien gaat ze uit, of misschien gaat ze heel iets anders doen. Weer een ander stelt zich voor dat er nog iemand aanwezig is die naar haar kijkt vanuit de deuropening. Voor mij is het even waardevol. Of iemand er eigen situaties in herkent, of juist op zoek is naar het verhaal in iedere foto. Als de foto’s tot nadenken aanzetten, dan heb ik mijn doel bereikt.”

Expositie
De foto’s van Kathelijne Roosen zijn te zien bij de Jan van Leeuwen Stichting in het souterrain van de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg, aan de Kousteensedijk 7. Deze tentoonstelling is te zien tot en met 16 oktober. (openingstijden di t/m vr 10.00-21.00uur, zaterdag 10.00-16.00 uur)

Het boek van Kathelijne is voor €19,95 te koop via BredaVandaag.nl
Klik hier voor je bestelling.