Afbeelding
Foto: YouTube

Franks Filmtip: 'Animatiefilm die iedereen gezien moet hebben'

Cultuur Uitgelicht

BREDA - Wekelijks belicht filmliefhebber Frank Spreuwenberg een film die in een van de Bredase bioscopen draait. Deze week is dat even anders. Door de coronacrisis zijn Bredase bioscopen gesloten en moeten mensen thuis op de bank films kijken. Deze week Mind My Mind. Te bekijken op de streamingsdienst Picl.nl.

De bioscopen zijn gesloten, wat nu? Gelukkig zijn het koperen draadje en internet nog niet aangetast door het coronavirus. Voor de streamingsdiensten zijn dit gouden tijden. Daarop zijn soms juweeltjes te zien en daar ga ik de komende tijd voor de lezers van Bredavandaag.nl naar op zoek. Deze week Mind My Mind op streamingsdienst Picl.nl.

Animatie van niveau

Mind My Mind is een Nederlandse animatiefilm van uitzonderlijk niveau, niet alleen artistiek, maar vooral om zijn inhoud. Het thema van Mind My Mind is autisme. Eén op de 110 mannen en één op de 330 vrouwen wordt beperkt door autiste. Best veel, vind ik. Bovendien: hoe intelligenter je bent, hoe groter de kans op deze diagnose. Maar ik weet er weinig van. Wikipedia zegt: Autisme is aangeboren en kenmerkt zich door beperkingen op het gebied van sociale interactie en (non-)verbale communicatie en door een beperkt, repetitief of stereotiep gedragspatroon. Er gebeuren in het hoofd van iemand met autisme hele andere dingen dan in het hoofd van de gemiddelde man of vrouw.

In de film Rain Man (1988) speelt Dustin Hoffman een zwaar autistische jongen, maar we zien bij hem alleen de buitenkant, zijn dwanghandelingen, hij wil niet aangeraakt worden, de autoweg moet worden gemeden en hij kan precies vertellen welke luchtvaartmaatschappij het minst is neergestort (Quantas). Het mooie van animatiefilms is dat ze ook kunnen laten zien wat er bij een mens vanbinnen, in het brein, gebeurd. Terwijl Chris, de hoofdpersoon in Mind My Mind, zijn dagelijkse leven op orde probeert te houden, zien we in een paralelmontage wat er in zijn hoofd om gaat.

Tekst gaat verder onder de trailer.

Zaalwachter

Chris is zaalwachter in een museum. Hij voelt zich op zijn best als hij thuis op zijn kamer zit en modelvliegtuigjes knutselt en beschildert. Dan heeft hij overzicht, dat geeft rust en routine. Hij maakt vooral Stuka's, de Duitse straaljagers die in WO II zoveel paniek zaaiden met hun jankende geluid. Zijn kamer hangt vol met deze symbolen voor zijn aandoening. De routine wordt verstoord als zijn broer hem vraagt mee te gaan naar een feestje in de buurt. Lichte paniek, maar Chris durft geen nee te zeggen. In zijn hoofd worden alle mappen en ordners met scripts voor sociale contacten klaargezet door Hans, een spookje in zijn hoofd. Als Gwen, een roodharige kameleonverzorgster in de dierentuin, op het feestje een gesprek met hem aanknoopt, is de paniek compleet. De ene na de andere map wordt door Hans uit de kast getrokken, scripts worden razend snel doorgenomen en uiteindelijk moet hij - volledig overstuur – de vraag "wat voor werk doet jij", schuldig blijven. De bibliothecaris in zijn hoofd kon de map "Hoe te flirten" zo snel niet vinden. Niet alleen moet Chris antwoorden bedenken, hij moet ook opletten: hoe kijkt ze en wat zegt ze. Het is allemaal heel veel voor iemand die niet op zijn intuïtie af kan gaan, maar het moet hebben van aangeleerd gedrag in sociale contacten.

Toch vinden Chris en Gwen elkaar, er komt zelfs erotiek aan te pas. De mappen –en ordnermanager in zijn hoofd staat dan voor een onmogelijke opgave. Het aantal scripts dat daarover gaat is oneindig en ze staan verspreid over honderden mappen en ordners. Het wordt een chaos, maar Gwen zegt: "Hij is misschien niet de meest sociale, maar wat maakt het uit."

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Autisme

Mind My Mind is geen instructiefilm van het type: "hoe om te gaan met autisme". In tegendeel, er wordt een licht verhaal verteld met vrolijke kanten. Het is een leerzame ervaring voor de kijker, de film creëert begrip voor de mensen met dit niet zichtbare, maar heftige gebrek, de film geeft hoop en moed. Bovendien is het tekenwerk te gek. Onbegrijpelijk dat de film maar in zeven bioscopen was te zien. Maar gelukkig is er de streamingsdienst Picl.nl. Ga er thuis eens voor zitten en maak kennis met deze onbekende wereld.

Wat je moet weten over deze film:

- Mind My Mind belandde in 2020 op de Oscar shortlist van de tien beste korte animatiefilms, maar kreeg geen Oscarnominatie (beste vijf).

- De Nederlandse regisseur Floor Adams was eerder kunsttherapeute in de psychiatrie.

- Animatiefilms vergen enorm veel mankracht, ieder beeld moet worden getekend. Uiteindelijk waren er meer dan vijftig mensen bij Mind My Mind betrokken. Er is zes jaar aan gewerkt.

- De film is in januari 2018 in première gegaan op het Go Short Filmfestival in Nijmegen.

Regie: Floor Adams Stemmen: Simon Hodges en Cézanne Tegelberg