Afbeelding
Foto: Screenshot YouTube

Franks Filmtip: ‘Sci-Fi over een galactische strijd, die verrassend actueel blijkt’

Door: Frank Spreuwenberg Cultuur

BREDA - Wekelijks belicht filmliefhebber Frank Spreuwenberg een film die in één van de Bredase bioscopen draait of online te bekijken is. Dit keer Dune. Te zien bij Pathé-thuis (streamen). 

De sciencefiction film Dune (Duin) heeft de bioscopen nog maar net verlaten. Wie hem heeft gemist kan de film nu streamen. De film is gebaseerd op de zesdelige Dune Saga van de Amerikaanse schrijver Frank Herbert, waarvan het eerste deel verscheen in 1965. Heel wat makers van sciencefiction films werden geïnspireerd door zijn boeken. Star Wars is er een voorbeeld van. Het epos Dune is onbedoeld uiterst actueel geworden. Want het behandeld thema’s als ecologische verwoesting, neokoloniale exploitatie en de heilige oorlog, de jihad.

Het jaar 10.191

De mensheid is ruim achtduizend jaar verder, we schrijven het jaar 10.191. We volgens de gestage neergang van het adellijke geslacht Atreides, waarvan Paul (Timothée Chalamet) de leider is. Hij woont met zijn volk op de planeet Caladan, een waterplaneet. Per keizerlijk decreet wordt hem het gouverneurschap van de woestijnplaneet Arrakis - ook bekend als Dune - toegewezen. Deze woestijnplaneet is vrijwel onleefbaar maar is de enige vindplaats van The Spice (vertaalt als De Specie). Deze drug heeft eminente strategische waarde omdat het mensen in staat stelt in de galactische wereld te reizen van het ene sterrenstelsel naar de andere. De werkzame stof is geestverruimend en maakt helderziend, is levensverlengend, maar kan ook dodelijk zijn. Met deze eigenschappen is The Spice de meest waardevolle stof in het universum. Alleen wie het bezit kan ruimtereizen maken. Met zijn gevolg, waaronder zijn moeder Vrouwe Jessica (Rebecca Ferguson), gaat de aristocratische maar jonge Paul Atreides naar de woestijnplaneet. Het mijnen van The Spice is een hachelijke aangelegenheid. Bij de winning wordt men belaagd door zandwormen van honderden meters. En de ‘miners’ krijgen te maken met het volk van Dune, de Fremen (vertaalt als: Vrijmens). Zij voeren een guerrillaoorlog tegen Baron Vladimir Harkonnen (Stellan Skarsgard) die de planeet heeft gekoloniseerd vanwege The Spice. Nadat Paul met zijn gevolg is gearriveerd op de planeet Arrakis moet hij het opnemen tegen Harkonnen. 

Uiteindelijk moet Paul met zijn moeder de woestijn in vluchten. Daar wordt hij de charismatische leider van de Fremen, maar voorziet hij – na hallucinerende drugssessies - religieuze hysterie die een heilige oorlog tussen de sterren ontketent.

De tekst gaat verder onder de trailer

De boodschap 

Het belang van de film is gelegen in de boodschap. Het koloniseren van een land vanwege de grondsloffen leidt tot een humane– en ecologische ramp. Helaas nog steeds actueel. Denk aan Congo waar wordt gestreden om de winning van kobalt. Een onmisbaar metaal voor i-phones en Tesla’s. Maar los van de boodschap valt er veel te bewonderen.

Het verhaal doet denken aan middeleeuwse riddertoernooien, zij het in een hypermoderne jas. De styling is schitterend met spectaculaire beelden, waarmee regisseur Villeneuve zijn enorme ambitie toont. De landschappen zijn adembenemend - de film is deels opgenomen in de buurt van Petra, Jordanië – en zelfs de kleinste rollen worden bezet door grote sterren. Timothée Chalamet was onlangs nog te bewonderen als leider van de studentenbeweging in de film The French Dispatch. Stellan Skarsgard (die helemaal ingepakt de rol speelt van de perverse Baron Vladimir Harkonnen) was in 2020 nog te zien als brave huisvader in de film Hope. En de Spaanse acteur Javier Bardem (als Stilgar) won een Oscar met zijn rol als ijkouder killer in No Country for Old Men (2007). Let ook op de muziek van Hans Zimmer, die het drama op de woestijnplaneet voorziet van Arabische klanken. Dune beoogt eerder te imponeren dan te amuseren. En dat is als een compliment bedoeld.

Dit is wat je moet weten over deze film:

- De zes delen van de Dune Saga zijn getiteld: Dune (1965), Dune Messiah (1969), Children of Dune ((1976), God-Emperor of Dune (1981), Heretics of Dune (Ketters van Duin) (1984) en Chapterhouse: Dune (Duin Kapittel) (1985).

- Als Dune een kassucces wordt heeft regisseur Villeneuve de toezegging dat hij een tweede deel mag maken. Daarop vooruit lopend wordt de film aangekondigd met: “part one”. De productie van Dune heeft 165 miljoen US dollar gekost.

Regie: Denis Villeneuve Met: o.a. Timothée Chalamet, Rebecca Ferguson, Stellan Skarsgard, Javier Bardem