Afbeelding
Foto: Trailer

Franks Filmtip: ‘Een heerlijke film die genomineerd is voor drie Oscars’

Door: Frank Spreuwenberg Cultuur Uitgelicht

BREDA - Wekelijks belicht filmliefhebber Frank Spreuwenberg een film die in één van de Bredase bioscopen draait of online te bekijken is. Deze week is dat Licorice Pizza, te zien in Chassé Cinema.

Licorice Pizza (Pizza van zoethout) is gewoon een heerlijke film. Een verhaal zonder kop of staart, maar het plezier spat van het bioscoopscherm. De film is genomineerd voor drie Oscars: voor de beste film, beste regie en voor het beste originele scenario. Op 27 maart worden de Oscars toegekend.

 

Californië, 1973. Op de highschool van de vijftien jarige Gary Valentine (Cooper Hoffman) worden schoolfoto’s gemaakt. Alana Kane (Alana Haim) is vijfentwintig en de assistente van de schoolfotograaf. Gary is het type schoolpuber dat als laatste wordt gekozen bij de sport. Te mollig, pukkels (natuurlijk) en naar voren gekamd haar van stro.

De muziek onder de trailer is van David Bowie. Is there life on Mars? Heel toepasselijk, want het leven blijft een raadsel voor ons allemaal. Wat trekt de Joodse Alana toch zo aan bij haar eerste contact met een joch van vijftien? En zeker bij dit jochie. Raadsels. Dat zijn de verborgen grotten, diep weggestopt in ons gevoelsleven, de blauwe kamers waar we geen weet van hebben. Zo is ook het verhaal. Regisseur Anderson, die ook het scenario schreef, laat de kijker genieten van het plezier dat de twee hebben in het leven. Als een echte puber, waarvan de prefrontale cortex nog niet volledig is ontwikkeld, ziet Gary geen gevaar en gaat roekeloze zakelijke avonturen aan. Hij opent een winkel waarin hij waterbedden verkoopt en als de oliecrisis hem overvalt (krantenlezen is er niet bij), gaat hij over op de handel in pinbal machines, de flipperkast. Om de vraag aan te wakkeren, mag iedereen gratis in zijn zaak komen flipperen. “Under 18 allowed”, staat er boven de winkeldeur. “Waar haal je het geld vandaan?”, vraagt Alana. Dan blijkt dat Gary bijverdient als kind-acteur in Hollywood. Alana vindt het allemaal fantastisch. Ze moet schaterlachen om wat hij onderneemt, gaat meewerken, en valt voor zijn ongebreidelde optimisme en levenshouding zonder dubbele agenda. Gary moet haar zelfs een beetje remmen nadat hij haar heeft gevraagd in de verkoopgesprekken iets meer sexappeal te tonen. Het draait uit op een knipperlichtrelatie, ook omdat Alana zich afvraagt of het wel normaal is dat ze verliefd is op een jongen van vijftien. En dat hij geen Joodse achtergrond heeft, helpt ook niet.

Kleur, licht en geluid
Film is een kunstvorm waarin niet alleen het verhaal belangrijk is, maar ook kleur, licht, geluid, cameravoering, styling en beweging. Bij regisseur Paul Thomas Anderson is dat allemaal in goede handen. Bij de thematiek hoort de snelheid waarmee de jeugd leeft. Van dag tot dag. Let er eens op hoeveel beweging regisseur Anderson in de film heeft gebracht. Het gaat maar door, geen moment rust voor de kijker, precies zoals pubers hun leven lijken te beleven. Het is maar goed dat de film niet langer duurt, want je zou doodop uit de bios komen. Ook de styling is ‘finger licking’, niet alleen door het decor en de kleding uit de jaren zeventig, maar vooral door de hele sfeer, die zacht bruin is in een zonnige gloed (ik kan het niet anders omschrijven). De film ademt het ongeduld van de jeugd, ze hebben haast om hun dromen waar te maken. En intussen moeten ze niet vergeten te leven, dat lijkt de boodschap die Anderson de kijker mee wil geven. Maar ook: vergeef het hen, want ze zijn nog jong.

Voor Alana Haim (1991), die de rol van Alana speelt, is dit haar filmdebuut. In een woord: verbluffend. Cooper Hoffman (2003), die de rol van Gary vertolkt, is de zoon van Philip Seymour Hoffman, de Oscar winnende acteur die in 2014 op tragische wijze overleed. Ook voor hem is dit zijn eerste filmrol. Dat doet hij zó aanstekelijk dat hij werd genomineerd voor de Golden Globe.

Wat je moet weten over de film:
- Licorice Pizza was in de jaren zeventig een keten van platenzaken in Californië. Daarover zei regisseur en scenarioschrijver Anderson: “Die naam neemt me onmiddellijk mee terug naar die tijd.”
- Het personage van Gary Valentine is gebaseerd op de geschiedenis van de in de jaren zeventig in de VS populaire kind-acteur Gary Goetzman. Ook Goetzman verkocht als tiener waterbedden.
- Net als Gary Valentine heeft Goetzman als kind-acteur opgetreden in de Lucy Ball show. Hilarisch. Lucille Ball heet in de film Lucy Doolittle (gespeeld door Christine Ebersole).
- Het personage Jack Holden (Sean Penn) is gebaseerd op William Holden, een Amerikaanse acteur die onder meer te zien was in de film Bridge over the River Kwai (1973).
- De figuur Rex Blau (gespeeld door muzikant/zanger Tom Waits) is ontleend aan het leven van regisseur Mark Robson, die in zijn jonge jaren al betrokken was bij de klassieker Citizen Kane. Hij regisseerde eind jaren vijftig onder ander de film Peyton Place, in Nederland bekend geworden als soap serie op TV.
- In de film wordt door het gezin waar Alana toe behoort een maaltijd genuttigd, het traditionele begin van de Joodse rustdag, de sabbat. Aan tafel zitten geen acteurs maar de ouders van Alana Haim en haar beide zussen.