Tegendraads de bijstand uit met coöperaties

BREDA - Terwijl staatssecretaris Jetta Klijnsma de regels en sancties voor de bijstand wil aanscherpen, waait in Breda de wind de andere kant op. De stad versoepelt in twee pilots juist de regels. “Dat levert ons alleen maar geld op”, denkt wethouder Cees Meeuwis.

Want wat is het geval? Op twee plaatsen in de stad zijn mensen met een bijstandsuitkering voorzichtig aan het ondernemen geslagen. In de Geeren met het voormalige buurthuis, dat tegenwoordig als ONS door het leven gaat, en in de Heuvel in een oud noodlokaal, waar creatievelingen de krachten hebben gebundeld.

De coöperaties bieden een veilige omgeving en ondersteuning, bijvoorbeeld als het gaat om boekhouding, pr en coaching. Maar ook tegen de overheid die er normaal gesproken als de kippen bij is als er een euro verdiend wordt. “Daarom stroomt het geld in eerste instantie terug de coöperatie in, voor scholing en ondersteuning”, aldus de wethouder. “Dat hoeven wij dus minder te besteden uit onze participatiegelden.”

Vrouwenstudio
Aanstichter van deze coöperatie is eigenlijk vrouwenstudio Amalia, die in 2008 in de Hoge Vucht ontstond. Koken, kleding verstellen, Nederlandse taal leren. “Wij dachten, koken is onze grote hobby”, vertelt Heba Ibrahim, een van de begeleiders én deelnemers van de coöperatie die inmiddels ONS runt. “Dus waarom zouden we niet ons eigen restaurant kunnen beginnen?”

Die kans kwam toen Singelveste Alleewonen het buurthuis kocht en investeerde in een professionele keuken. “Nu zorgen we met twaalf vrouwen elke dag dat het restaurant open is”, vertelt Ibrahim. Van 08.30 tot 18.00 uur. Met elke werkdag lunch, maar ook twee keer in de week vanaf januari diner. De vrouwen zorgen ook voor de schoonmaak van het pand, waar een aantal paramedici ruimtes huren.

Spelregels
“Wat je hier ziet zijn mensen, die weten wat ze willen, maar die ook aangeven dat ze lastig in de spelregels passen die de overheid voor ze gemaakt heeft”, vertelt Meeuwis. “Nu hebben wij gezegd” als jullie een bijdragen leveren aan de samenleving, vallen we jullie even niet meer lastig met die regeltjes.”

En die zijn lastig, zo vertelt kersversie scharrelondernemer Ron. “Je moet normaal gesproken tijdens kantorenuren beschikbaar zijn, dus toen ik een opleiding wilde volgen moest dat in de avonduren.”

Heba Ibrihim heeft inmiddels een deel van haar uitkering kunnen laten schrappen. Vijftien uur krijgt ze betaald voor haar werk. Belangrijker is nog dat ze een zichzelf weer een voorbeeldfunctie heeft, merkt ze. “Onze kinderen zijn trots op ons dat we weer wat doen.”

Hoop
Meeuwis is enthousiast. “Maar ik ben ook heel benieuwd hoe het gaat uitpakken. Ik word hier op afgerekend, want het gaat allemaal heel anders dan ze bij sociale zaken willen. Ik ben trots dat het door zulke gemotiveerde mensen wordt uitgevoerd. Het is niet vrijblijvend, maar ik hoop en verwacht dat het een succes wordt.”

En zo zijn de coöperaties feitelijk een co-hoperatie. Hoop voor Bredanaars met een bijstandsuitkering, hoop voor de gemeente Breda dat aangetoond kan worden dat het ook anders kan.