Afbeelding
Foto: Ben Otten

Aan de keukentafel met Ben Otten: ‘Ik ben soms té goed voor mijn personeel en klanten’

Door: Bregje Kop Economie

BREDA - Breda is een dynamische stad die bruist van de ondernemers. Maar wat drijft hen? Wat is hun motivatie? En waar liggen zij ‘s nachts van wakker? In ‘Aan de keukentafel met’ gaan we in gesprek met Bredase ondernemers.  Deze week: Ben Otten van Machinefabriek Otten BV.

Kun je eens wat vertellen over de historie van Machinefabriek Otten BV?

“Het bedrijf is rond 1885 opgericht door mijn overgrootvader. Hij verhuisde van Tilburg naar Breda om het bedrijf te beginnen. Op de Havermarkt zat destijds een smederij. Deze heeft hij overgenomen. Hij is daar begonnen met het maken van fietsen. Op een gegeven moment heeft zijn zoon, mijn opa dus, het bedrijf overgenomen. Hij was meer van de motorfietsen en auto’s, maar is zelfs ook nog bezig geweest met fotografie. Hij is in 1960 met het bedrijf verhuisd naar de Beverweg.

Het bedrijf is dus altijd in de familie geweest. Mijn oom deed de machinefabriek en mijn vader de handelsonderneming. Ik heb uiteindelijk de handelsonderneming én machinefabriek gekocht, mijn neef heeft het autobedrijf overgenomen, voor veel mensen in Breda bekend onder de naam Fiat Otten. Dit heeft hij in 2018 verkocht aan Van Mossel.”

Er is een groot aantal machinefabrieken in de regio, met name in Tilburg. Hoe onderscheid jij je?

“Je kunt je onderscheiden door bepaalde bewerkingen die je kunt doen en waar je in gespecialiseerd bent. Denk hierbij aan groot freeswerk of zeer nauwkeurig slijpwerk. Waar wij ons vooral in onderscheiden is dat wij zelf kunnen tekenen en ontwerpen. We hebben best een kleine machinefabriek, met zeventien man personeel, en van die zeventien man kunnen er twee tekenen. Dat is relatief veel voor een dergelijke omvang.”

Je hebt dus zeventien mensen in dienst. Is dat een stabiel personeelsbestand of is er een tekort aan vakmensen?

“De meeste mensen blijven hier heel lang werken, maar er is ook een soort van cyclus. Toen ik zelf de leiding kreeg waren er vooral jonge mensen in dienst, maar zij worden natuurlijk oud.

Een paar jaar geleden zaten we op een punt dat bijna iedereen ouder werd en tegen z’n pensioen aan liep. Dat was het moment dat we actief op zoek zijn gegaan naar stagiaires. Als je nu kijkt hebben we relatief jong personeel. Mijn oudste werknemer is 66, de jongste 19. De meerderheid van het personeel is onder de dertig.”

Jij loopt inmiddels alweer een hele tijd mee. Als je kijkt naar jongeren die nu van school komen, hoe vind jij de aansluiting tussen onderwijs en werk dan?

“Die aansluiting was vroeger wel heel anders hoor. In mijn jeugd zaten er nog veel leerlingen op lts of de huishoudschool. Tegenwoordig pushen veel ouders hun kinderen om naar hbo of de universiteit te gaan. Als je nu gaat tellen, dan zijn er denk ik in Breda maar zo’n veertig leerlingen die op lts-metaal niveau zitten. Ik heb hier mensen werken die zijn opgeleid als bijvoorbeeld loodgieter. Iemand anders komt weer vanuit de groenvoorziening. Ik neem tegenwoordig meer aan op persoonlijke kwaliteiten dan op opleiding. We leren ze hier alles wel. Het is lastig om nog stagiaires via scholen te krijgen.”

Je hebt HTS gedaan, maar je bent nu zelfstandig ondernemer. Wat voor stappen heb je allemaal moeten nemen?

“Ik ben eerst begonnen op de havo, maar dat ging niet. Ik besloot daardoor om lts te gaan doen en een vak te gaan leren. Op de lts was ik ineens de beste van de klas. Ik hoefde niet zoveel te doen aan school. Dat was heel onbezorgd. Daarna heb ik nog MTS en HTS gedaan. In de tijd dat ik het bedrijf overnam ben ik een cursus voor kleine ondernemers gaan volgen. In een aantal sessies verspreid over een aantal maanden kreeg ik lessen in marketing, boekhouden, etc. Daar heb ik echt heel veel aan gehad.”

Als ik vraag aan jouw personeelsleden vraag wat voor directeur jij bent, wat zeggen ze dan?

“Ze zouden direct zeggen dat ik veel te goed ben, denk ik. Ik zou veel strenger moeten zijn. Ik ben te goed voor mijn personeel én voor mijn klanten. Dat is ook wel een beetje familietraditie. Als je goed bent voor je personeel, dan zijn zij dat ook voor jou. Je kunt wel zeggen dat ik een echte werkGEVER ben. Ik geef heel veel aan mijn personeel. De mensen zijn hier over het algemeen lang in dienst en dat willen wij ook graag zo houden.”

Als je terugkijkt op jouw loopbaan, zijn er dan beslissingen waar je echt van wakker hebt gelegen?

“Ja, zeker. Het ergste is als ik mensen moet ontslaan, dan lig ik daar echt wakker van. We zitten nu midden in de coronacrisis en daar merk ik ook veel van. Ook daar heb ik slechte nachten door. De omzet is gehalveerd. Bestellingen komen moeizaam op gang en grote bedrijven hebben een investeringsstop ingevoerd. Net na de vakantie heb ik nog drie mensen moeten ontslaan. Daar ben ik heel de vakantie mee bezig geweest. We hebben dus echt geen leuke vakantie gehad. Ontslaan went nooit.”

Kun je je nog bepaalde klanten of projecten herinneren die voor jou heel bijzonder zijn geweest?

“Ik kan me wel een project herinneren waar ik heel trots op ben, maar dat is vooral een technisch verhaal. Dat ging over trapliften. We moesten een lasinstallatie maken voor de buis die langs de trap omhoog kronkelt. Dat is technisch super complex. Maar toch heeft onze robot dat kunnen lassen. Ik ben daar echt heel trots op, omdat het een technische uitdaging was waar ik in geloofde. We moesten een levensduur van 4 jaar garanderen, maar uiteindelijk belde de klant na 10 jaar voor een revisiebeurt. Dat betekent dat de kwaliteit heel goed was dus. Echt een hoogtepunt.”

En ten slotte. Met wie zou jij nog weleens aan de keukentafel willen zitten?

“Maarten van Rossum is mijn grote favoriet. Ik vind hem een heel interessant figuur. Ik mag zo’n markante man wel. Het is een beetje een mopperkont, maar dat vind ik juist wel grappig. Ik zou met hem graag eens willen praten over Europa. Waar gaat dat naar toe? Ik ben benieuwd naar zijn visie.”[n]

Paspoort
Naam: Ben Otten
Leeftijd: 62 jaar
Bedrijf: Machinefabriek Otten BV
Functie: Algemeen directeur aandeelhouder (enige aandeelhouder)
Getrouwd: Marion de Milliano
Kinderen: 2 kinderen
Hobby:  Ik heb geen echte hobby’s. Mijn werk is mijn hobby, zeg ik altijd. Ik ben van kleins af aan altijd al met techniek bezig geweest. Het bedrijf zat vroeger op de Beverweg in Breda en ik ging er altijd na school langs. Ik bleef daar dan tot 17.00 uur, daarna ging ik pas naar huis. Wanneer de mannen aan het werk waren bij het bedrijf, was ik er ook. Daarnaast heb ik ook altijd wel veel vrijwilligerswerk gedaan. Zo heb ik bijvoorbeeld veel bij de Wereldwinkel gewerkt. Daar ben ik inmiddels mee gestopt, maar ik zit nu wel bij de Rotary.

Afbeelding