Een van de fotos uit het boek Zigge Zagge Zigge Zagge.
Een van de fotos uit het boek Zigge Zagge Zigge Zagge. Peter Visser

Zigge Zagge Zigge Zagge: Boek over de NAC-supporter, die nooit verandert

NAC

BREDA - Acht jaar geleden kwam Richard Sommen op het idee om een fotoboek over NAC-supporters te maken. Op zaterdag 29 november is het dan eindelijk zover. In de namiddag, enkele uren voor de wedstrijd NAC – FC Utrecht, presenteert Sommen zijn ‘Zigge Zagge Zigge Zagge’ in het Supportershome van NAC. “De NAC-supporter is in 100 jaar nauwelijks veranderd.”

Sommen had liefst 7000 foto’s tot zijn beschikking. Hij kreeg toegang tot het archief van BN De Stem, neusde rond in de verzameling van ‘zijn’ NAC-museum en kreeg bovendien van alle kanten diverse privé-collecties aangeboden. Het levert een fotoboek op van 240 pagina’s, waarin Sommen ‘de NAC-supporter’ laat zien. Een NAC-gerelateerd boek zonder voetbal en opvallend voor een voetbal boek - haast geen voetballers. Het boek is daarom niet alleen interessant voor de voetbalsupporter.

De oudste foto’s die in het boek zijn opgenomen zijn ongeveer 100 jaar oud. Sommen ziet veel gelijkenissen tussen de emoties van toen en die van nu. ”Er staan elftalfoto’s uit 1920 in het boek, waar ook supporters bij staan. Je ziet de spanning op de gezichten bij die supporters. Diezelfde spanning zie ik bij de 12-jarige NAC-supporter van nu nog steeds.”

Sommen zegt niet voor verrassingen gestaan te hebben tijdens dit project. Hij gaat sinds 1978 naar NAC en “was in principe overal bij. En als ik er niet was, was ik nog goed op de hoogte. Ik ben altijd dicht bij de kern van NAC gebleven en ken alle stromingen binnen NAC goed. Natuurlijk heeft de NAC-supporter zich ontwikkeld en eigenlijk ook weer niet. Je ziet buiten het stadion nog steeds dat er programmaboekjes worden uitgedeeld en boekjes worden verkocht. Dat blijft toch een mooi beeld. Het juichen na een doelpunt is ook gewoon nog dezelfde oerkreet.”

Waar een NAC-supporter zich in 1985 voor aanvang van NAC – PSV vastketende aan een doelpaal, wordt nu het protest vooral online gevoerd. De website van de B-Side Rats ging vorige week op zwart, uit onvrede over de gang van zaken. “Maar de kern blijft hetzelfde. Het gaat op z’n NACs. Denk je dat iedereen het in 1985 eens was met Jos Frijters, die zich aan de doelpaal vastketende? Heel veel medesupporters vonden dat niet dé manier. Je ziet nu haast dezelfde discussie. NAC staat bekend om haar ludieke protesten. Ik heb in ‘Zigge Zagge Zigge Zagge’ een groot gedeelte ingeruimd met zogenaamde Ellende. Daar komen de protesten ook aan bod.”

In ‘Zigge Zagge Zigge Zagge’ dus foto’s van ongeveer 100 jaar NAC. Je ziet de liefde voor de club door de jaren heen, je ziet de prullaria van door de jaren heen en je ziet de maatschappij door de jaren heen.

Het boek is vanaf zaterdag 29 november verkrijgbaar bij diverse boekhandels en via de website van het NACmuseum.