Bredase stichter van New York herdacht

BREDA – Bijna niemand weet het, maar de in Breda geboren Adriaen van der Donck heeft in de zeventiende eeuw aan de basis gestaan van New York. Om dat herdenken wordt hij zaterdag herdacht tijdens de Dutch American Heritage Day .

Het is uitzonderlijk dat deze dag in Breda gehouden wordt. Normaal gesproken vindt deze dag plaats in de Pelgrimsvaderskerk in Delfshaven, zaterdag is de Grote Kerk de plaats waar stilgestaan wordt bij de in Breda geboren en In Nieuw-Amsterdam overleden Adriaen van der Donck.

Adriaen van der Donck is een zeventiende-eeuwse Bredanaar die een grote rol heeft gespeeld bij de ontwikkeling van het voormalige Nieuw Amsterdam. Daarmee heeft hij het hedendaagse New York beïnvloed.

In Breda is zijn rol op de achtergrond geraakt, maar in 2004 heeft de Amerikaanse journalist Russell Shorto een artikel geschreven waarin hij Van der Donck omschrijft als de ‘first American patriot’ en als een grote held.

Van der Donck groeide op als kleinzoon van de bekende turfschipper Adriaan van Bergen die Breda in 1590 van de Spanjaarden heeft bevrijd. Na zijn rechtenstudie in Leiden vertrok hij naar Nieuw Amsterdam. Daar ontwikkelde hij zich tot een van de belangrijkste politieke voorvechters van het recht op zelfbestuur. De Bredanaar kan daarom worden gezien als vader van de geboorteakte van het latere New York.

Vanwege zijn politieke en bestuurlijke ideeën kreeg hij het flink aan de stok met de gouverneur van Nieuw Nederland, Peter Stuyvesant. Van der Donck had de vrijheid van geweten hoog in het vaandel staan. Daarmee zorgend voor de bestuurlijke grondslag van het huidige New York, waar vrijheid van geweten, tolerantie en respect voor anderen hoog in het vaandel staan.

Daarnaast verdiepte Van der Donck zich als één van de eersten in de cultuur van de inheemse bevolking die hij beschreef in het boek ‘Beschryvinghe van Nieu Nederlant’ (1655).

Rond 1656 is Van der Donck overleden op zijn landgoed Colen Donck. Daar ontstond later de stad Yonkers. De naam van deze stad verwijst naar Van der Donck, die landeigenaar was en daardoor jonker (jonkheer) genoemd werd.

De dag is georganiseerd door de Stichting Nederland – Verenigde Staten en heeft de titel “Adriaen van der Donck en de Nederlandse Tolerantie”. De middag begint om 13.00 uur en duurt tot 17.30 uur.

Meer info:
www.nl-vs.nl