Elke bijstandsgerechtigde die vijf jaar of langer een uitkering heeft, krijgt een gesprek.
Elke bijstandsgerechtigde die vijf jaar of langer een uitkering heeft, krijgt een gesprek. FOTO HINKE RUTTEN

Vijf jaar in de bijstand? Dan een tegenprestatie

Door: Wijnand Nijs Politiek

BREDA - Breda gaat een tegenprestatie vragen aan mensen die vijf jaar of langer in de bijstand zitten. De gemeenteraad bespreekt binnenkort een voorstel van het college dat deze tegenprestatie mogelijk maakt.

De verplichte tegenprestatie geldt voor 2250 mensen die langer dan vijf jaar in de uitkering zitten. De tegenprestatie zou 20 uur per week moeten zijn. “Maar het moet wel naar vermogen zijn”, stelt wethouder Boaz Adank van Economie, Werk en Bereikbaarheid. “De persoon moet het aankunnen, anders wordt het bijgesteld. Daarnaast mag de tegenprestatie de kans op regulier werk niet in de weg zitten.”

Zelf bepalen
Wat die tegenprestatie is, kunnen de uitkeringsgerechtigden zelf bepalen. “Uiteraard binnen gestelde kaders”, aldus de gemeente. “Zij kunnen bijvoorbeeld activiteiten verrichten bij een zorginstelling, wijkcentrum, vereniging of school. Maar ook het volgen van een opleiding kan een vorm van tegenprestatie zijn. De bijstandsgerechtigde bespreekt samen met de medewerker van de gemeente wat de mogelijkheden zijn.”

Een opleiding als tegenprestatie kan heel divers zijn. “Als iemand schulden heeft, kan dat een opleiding budgetplanning zijn”, aldus Adank.Het kan ook iets praktisch zijn. “Het moet in elk geval een opleiding zijn die kansen biedt op de arbeidsmarkt.” De tegenprestatie mag geen verdringing veroorzaken, aldus Adank. “Dus je kunt niet als vrijwillige buschauffeur aan de slag, bijvoorbeeld.”

Arbeidsmarkt
Breda heeft bewust gekozen voor de groep van mensen die vijf jaar of langer in de uitkering zit. “We hebben eerder ingezet op de mensen die relatief makkelijk te bemiddelen zijn, die net in de uitkering zaten. Nu richten we ons op deze groep.” Dat onderscheid tussen langer of korter dan vijf jaar mag gemaakt worden, stelt Adank. “Het is een van de instrumenten om mensen uit de uitkering te krijgen. Die tegenprestatie moet mensen dichter bij de arbeidsmarkt krijgen.”

Volgens Adank is de tegenprestatie niet alleen goed voor de stad, ‘maar ook voor de deelnemers zelf’. “Uit ervaring en onderzoek blijkt dat het zelfvertrouwen van cliënten groter wordt, mensen nieuwe vaardigheden leren en zij nieuwe mensen leren kennen. En natuurlijk hoop ik dat het mensen op weg helpt naar een betaalde baan.”

April
Het is niet duidelijk wanneer de eis van de tegenprestatie gaat gelden. “Wij verwachten in april de eerste gesprekken te hebben”, laat Adank weten.  Die gesprekken gaan zo snel mogelijk plaatsvinden. “Maar ook zo zorgvuldig als nodig. Verwacht niet dat wij 2 april iedereen hebben ingepland.” Breda benadert de uitkeringsgerechtigden persoonlijk voor een gesprek.

Breda gaat na invoering van de tegenprestatie gesprekken aan met organisaties, voornamelijk waar vrijwilligerswerk uitgevoerd wordt. “Maar we hebben de regelgeving nodig om dit te realiseren. De cliënt kan zelf aangeven wat hij wil.” Vermoedelijk gaat BredaActief een rol spelen in de bemiddeling.

Volgens de wethouder heeft de afdeling voldoende mankracht om dit nieuwe beleid uit te voeren. "Doordat er minder mensen met een uitkering zijn ontstaat er meer ruimte." Breda hoopt dat organisaties en instellingen uitkeringsgerechtigden de ruimte bieden om bij hen te komen meedraaien of meelopen. "Hiermee bieden zij mensen de kans om te werken aan hun persoonlijke ontwikkeling. In ruil daarvoor krijgen zij tijdelijk extra inzet voor die taken en activiteiten waarvoor op dit moment geen budget of tijd beschikbaar is."