Een van de oudste riolen van de stad bevindt zich onder de Karnemelkstraat.
Een van de oudste riolen van de stad bevindt zich onder de Karnemelkstraat. Foto: Wijnand Nijs

Waarom stopt Breda de komende jaren tientallen miljoenen in het riool?

Door: Wijnand Nijs Politiek

BREDA - In vijf jaar tijd investeert Breda zo’n honderd miljoen euro in de 1300 kilometer (!) riool en de waterhuishouding in de stad, zo staat in het Stedelijk Waterplan 2019-2023. Dat is een enorme hoeveelheid geld. Waarom is dat nodig? En waar wordt dat geld aan besteed? En hoe voelt dit de Bredanaar dit in zijn portemonnee?

Daarvoor zijn drie belangrijke redenen, geeft wethouder Paul de Beer aan. “We zijn een historische stad. Dat maakt dat we veel relatief oud riool hebben en daar riool zo’n zestig tot tachtig jaar meegaat, zitten we nu midden in de vervangingspiek. Die piek houdt nog wel even aan.”


Jaren zestig-wijken
Dat betekent dat flinke delen van Breda nu aan de beurt zijn, waaronder IJpelaar, Ginneken en Bavel. “Maar ook een wijk als de Hoge Vucht, in de jaren zestig gebouwd komt er aan.” En omdat het riool nu eenmaal in de grond zit, betekent vervanging dat er gegraven moet worden, dat er straten open moeten worden gelegd.

Een tweede belangrijke reden, is eigenlijk al terug te leiden naar de tweede regel van het volkslied van Breda: de Paarse Heide.
‘Te midden van de paarse heide
waar samenstromen Mark en Aa’.

De Beer: “Vanuit Zundert, België, Gilze: het water komt vanuit alle kanten naar de stad. Richting Breda hebben de rivieren een verval van twintig meter, na Breda is dat tot aan zeeniveau nog maar een meter.” Niet alleen de Mark en Aa stromen naar Breda, maar ook de Turfvaart en de Molenbeek. “Vergelijk Breda met een bad dat slecht leegloopt omdat het verstopt is.”

Klimaatbestendig
Een andere belangrijke reden: “We willen klimaatbestendig zijn. Dat betekent dat je een goed rioolsysteem nodig hebt”, vertelt hij. Dat maakt dat het plan dat nu is gepresenteerd eigenlijk meer is dan een rioolplan. “Het is eigenlijk een waterplan, dat kijkt naar de samenhang van water toe- en afvoer.”

Om wateroverlast te voorkomen heeft Breda de afgelopen decennia verschillende ondergrondse bassins aangelegd. 27 zijn het er nu, vaak meer dan honderd meter lang, drie meter hoog en bijna 50 meter breed. “Daar wordt een teveel aan water in het riool in opgevangen en voorkomen we dat vervuild water direct in de singels stroomt of dat het bij inwoners terug de woning inloopt bij hevige regenval.” (lees verder onder de foto)


Bovenstrooms
Volgens De Beer zit de aanpak van waterafvoer niet alleen onder de grond. “Dat is wel de eerste reactie in een traditionele denkwijze, maar het is vaak handiger om bovenstrooms, dus voordat het water Breda inkomt, het water te reguleren.” Een voorbeeld daarvan is in de maak. “We zijn in gesprek met de gemeente Gilze en Rijen om op hun grondgebied een overloop te creëren voor de Molenbeek.”

Breda investeert daardoor drie ton in een andere gemeente. “Dat moet je goed uitleggen, maar uiteindelijk is dat goedkoper dan maatregelen op eigen grondgebied. Daar zou je bijvoorbeeld rond de Bavelse Berg een bedrijf moeten uitkopen om overloop te maken. Dat kost veel meer.”

Rioolrecht
Voor de Bredase burgers betekent de investering uiteindelijk stapsgewijs oplopende kosten voor de rioolrechten. Dat gaat van €212,76 naar €235,20 in 2023. Dat is 2 procent per jaar, waarmee de verhoging valt binnen wat in het coalitieakkoord is afgesproken.  

Andere bovengrondse oplossingen vragen soms meer werk. “Zoals in Ulvenhout in de Annevillelaan. Daar gaan we water opvangen in de straat, door de rijbaan naar het midden te verleggen. De weg loopt nu bol naar de huizen, straks is dat meer hol en komt de groenstrook aan de kant van de huizen.”

Het moet de wateroverlast verminderen of liefst zelfs wegnemen. Zoals in Bavel gekeken wordt naar opvang van water in speeltuintjes. “Als je die verlaagt, dan is het 350 dagen per jaar een speeltuin en de andere dagen een opvang.”

De raad bespreekt het Stedelijk Waterplan donderdag tijdens het Bredaas Beraad.