Boris Berezovsky kwam, zag en overwon

Recensie, Nieuws

Veel woorden hoeven er eigenlijk niet te worden vuilgemaakt aan het concert van de Russische pianist Boris Berezovsky, die vrijdagavond optrad in de concertzaal van De Nieuwe Veste in Breda. Berezovsky kwam, zag en overwon.

>> Foto's optreden Berezovsky Meer volgen

Door Hans Rooseboom
Zijn faam was hem vooruitgesneld, dus het publiek was massaal toegestroomd en ging er eens goed voor zitten. De Russische meester blijkt een man van weinig omhaal. Hij komt op, knikt naar de zaal, neemt plaats en gaat onmiddellijk aan de slag. Geen plichtplegingen, geen uiterlijk vertoon, geen vedette-gedrag, gewoon een pianist die zijn werk komt doen.

En wat voor een pianist! Hij opende zijn recital gedurfd met de 'Davidsbündlertänze' van Robert Schumann. Dat is een serie van 18 korte stukken, sfeertekeningen die de componist heeft voorzien van aanduidingen varierend van 'Wild und lustig' tot 'Mit äusserst starker Empfindung'. Hier is de romanticus Schumann op zijn grilligst, voor een pianist vol valkuilen en makkelijk om je handen aan te branden. Een ondankbaar opus is het, dit opus 6 van Schumann, vergeleken bij andere pianowerken van deze meester. Berezovsky brandde er zeker zijn handen niet aan. In de langzame, tere passages gaf hij blijk over een ongehoord zacht en fijn pianissimo te beschikken. In de forte-passages bleek de Yamaha-vleugel van de Nieuwe Veste niet helemaal het geschikte instrument voor deze muziek, althans niet onder de handen van Berezovsky.

Het hoofdgerecht van de avond werd de monumentale 'Waldstein-Sonate' van Ludwig van Beethoven. Na de poetische toonbeeldjes en gemoeds-impressies van Schumann was dit andere koek: als een locomotief op volle stoom bracht Berezovsky dit stuk naar zijn eindbestemming. De virtuositeit was verpletterend, Berezovsky speelde het klaar om ook in de rapste tempi en in de hoogste notendichtheid geen enkele misslag te maken, waarvoor hulde, maar dat tempo was meteen ook het bezwaar. Te veel van de nuances en geniale vondsten waarmee Beethoven zijn partituren opbouwt, gaan verloren in de stormvlagen van dit tempo. Jammer, Beethoven zelf beklaagde zich er al over dat pianisten zijn stukken te snel namen, een euvel dat kennelijk niet uit de wereld is te helpen.

Met een aantal werken van Frédéric Chopin besloot Boris Berezovski zijn optreden. Helaas speelde hij niet de geprogrammeerde machtige 'Barcarolle', waarnaar het publiek zeker met spanning mocht uitkijken, want het is een van de hoogtepunten in Chopins werk. Waarom uitgerekend deze Barcarolle werd geschrapt werd er niet bij verteld, in plaats daarvan kregen we drie van Chopins populaire Walsen voorgeschoteld (zijn meest uitgekauwde stukken), plus drie Etudes. Chopins allereerste overdonderende Etude (opus 10, nr. 1) speelde Berezowsky als toegift ook nog eens in de nóg overdonderender bewerking door Leopold Godowski. Pianistisch vuurwerk, altijd goed om een zaal op de stoelen te krijgen.

Berezovski is een fenomenale pianist, die een blijvende indruk maakt niet alleen door zijn spel, maar ook door zijn lakonieke podiumpresentatie. Aan zijn lijf geen polonaise, en trouwens: die Polonaise van Chopin die in het programma stond aangekondigd, ging ook al niet door. Maar los van alles was het een fantastische muziekavond in de Nieuwe Veste. Hou die concerten in de serie Kamermuziek in Breda in de gaten.