Formatie nieuw college flinke puzzel
ANALYSE - Tijdens de verkiezingsavond houden de lijsttrekkers van de verschillende het bij algemeenheden als het gaat om de formatie van een nieuw college. Maar duidelijk is dat dit wel een uitdaging gaat worden.
DOOR WIJNAND NIJS
Bij het wakker worden afgelopen donderdag had Breda een opgeschudde raad, waarin de VVD met afstand de grootste partij is. De liberalen zijn van 8 naar 11 zetels gegaan en hebben daarmee een verpletterende uitslag neergezet. Coalitiepartners D66 en SP verliezen ten opzichte van vier jaar geleden. D66 van 8 naar 6, SP van 6 naar 4. De PvdA van Miriam Haagh blijft op vier zetels, wat gezien de landelijke uitslagen van de partij een knappe prestatie is.
Daarmee is voortzetting van de afgelopen drie jaar niet meteen vanzelfsprekend. Getalsmatig zou de coalitie daarmee verder kunnen, immers met 25 van de 39 zetels is dat een ruime meerderheid. De vraag is of een dergelijke college recht doet aan de uitslag. Want dan wordt voorbij gegaan aan winnaar GroenLinks, dat van 3 naar 5 zetels springt en graag mee wil doen.
Nachtmerrie vier jaar geleden
Aan de VVD om tijdens de eerste ronde langs de partijen duidelijkheid te krijgen over de wens van de meerderheid van de raad. Daarbij zal lijsttrekker Thierry Aartsen vast terugdenken aan vier jaar geleden. Toen ging de VVD samen met D66 in op het advies van informateur Paul Frissen, namelijk om samen de hoofdlijnen uit te schrijven en dan te kijken welke andere partijen zouden kunnen aanschuiven. Daarop gingen PvdA, CDA, SP, Breda'97 en GroenLinks met elkaar aan tafel en stond de winnaar buitenspel. Die nachtmerrie wil de grote winnaar vast niet nog eens meemaken.
CDA weer in beeld?
Mogelijk komt ook het CDA weer in beeld. Die partij behield misschien wel verrassend de zes zetels die het vorige keer ook had. In de afgelopen jaren was de fractie gehalveerd door weglopende fractieleden. Lijsttrekker Bergkamp heeft er nooit een geheim van gemaakt weer wethouder te willen worden. Deelname aan het college is wat hem betreft zeker weer mogelijk, maakte hij duidelijk. Het behoud van de zes zetels ziet hij als 'signaal van de kiezer'.
Allerlei varianten
Daarmee zou ook het college dat acht jaar geleden zat weer in beeld kunnen komen. Namelijk VVD (11), GroenLinks (5), CDA (6) en D66 (6).Voor de hand liggend is zo'n coalitie met een wel heel grote meerderheid (28) niet.
Ook een drie partijen-coalitie zou mogelijk zijn in allerlei varianten. Daarbij komt ook de PvdA weer in beeld. Wethouder en lijsttrekker Miriam Haagh ligt bij alle partijen goed en wordt breed gewaardeerd voor haar functioneren.
Aartsen en co kunnen de puzzel daarmee op veel verschillende manieren leggen.
Met welke partijen de eigen standpunten het meest kunnen worden ingevuld, moet de komende weken duidelijk worden onder leiding van informateur Bert Wijbenga van Nieuwenhuizen.
Die informateur gaat op zoek naar een gemeenschappelijke visie op de toekomst van de stad én de manier waarop die bestuurd moet worden volgens de verschillende partijen. Uitdagingen genoeg. Breda heeft het voornemen uitgesproken de Mark door te trekken in een bevaarbare variant. Dat vraagt flinke investeringen.
Zoals er ook keuzes gemaakt moeten worden rondom de invulling van in totaal 124 hectare te ontwikkelen gebied, zoals het Havenkwartier, het voormalige CSM-terrein en het gebied rondom het voormalige belastingkantoor aan de Gasthuisvelden en de rechtbank aan de Sluissingel.
Ambitie
Daarnaast heeft Breda de ambitie uitgesproken om in 2044 CO2-neutraal te zijn. Dat vraagt de komende jaren om keuzes én investeringen, bijvoorbeeld om om te schakelen naar gasloze woningen.
Om maar niet te spreken van de uitdagingen die liggen op het gebied van bijstand en reïntegratie.
Allemaal onderwerpen waar een nieuw college mee op een lijn moet komen. [l]
