Franck Ploum, voorganger Ekklesia Breda
Franck Ploum, voorganger Ekklesia Breda Foto: Helena Biemond

Franck Ploum: 100 korte commentaren bij de bijbel

BREDA - Franck Ploum, voorganger van de Ekklesia Breda, schreef 100 korte commentaren bij de bijbel. Ze zijn gebundeld in het boek: 'Zo staat geschreven'. Een verrassend boek dat nu verkrijgbaar is in de boekhandel.


Wie denkt dat het een zwaar en moeilijk boek is, die heeft het mis. Want Ploum leest de bijbel niet vanuit een kerkvisie, maar vanuit de historische, politieke en maatschappelijke situatie waarin de verhalen geschreven zijn. Ook benadrukt hij de literaire kant van de verhalen uit de bijbel. Ploum: 'Veel mensen kennen de bijbelverhalen uit de liturgie, vieringen in een kerk. De uitleg die er dan bij wordt gegeven gaat altijd in de richting van geloof en spiritualiteit. Dat is uiteraard een aspect van die verhalen, maar te vaak wordt er dan ook dogmatiek en kerkleer doorheen geweven. En dat verengt de verhalen tot kerk en wetten en regels. Daarmee wordt de verhalen geen recht gedaan. Het zijn bevrijdingsverhalen die geschreven zijn vanuit concrete ervaringen van mensen die zich vaak in benauwde situaties bevonden.'


Oerknal en schepping
In het boek laat Ploum onder andere zien hoe oerknal en schepping prima naast elkaar kunnen bestaan en beiden een eigen waarheid kunnen vertolken. Ploum: 'Oerknal gaat over feiten en wetenschap. Scheppingsverhalen gaan over concrete mensen die in die werkelijkheid naar betekenis zoeken: Wie ben ik? Waarom ben ik hier? Hoe is het om te leven in rijkdom of in armoede? Wat is mijn verantwoordelijkheid voor andere mensen? Op die vragen geeft de oerknal geen antwoord, daar gaan wel scheppingsverhalen en andere bijbelverhalen over.

Ook het leven van Jezus wordt op een andere manier benaderd. Zo wordt duidelijk dat we de verhalen over Jezus niet kunnen lezen met een westerse en christelijke bril. Want, zo bepleit Ploum, het christendom bestond in die tijd nog helemaal niet: 'Jezus was een Jood, al zijn leerlingen waren Joden, Paulus was een Jood, de evangelieschrijvers waren Joden. In alle evangelieverhalen gaat het er juist om dat de mensen van de Jezus' beweging duidelijk willen maken dat ze bij dat veelkleurige Jodendom van die tijd hoorden en zich helemaal niet wilden afscheiden. Wat we nu christendom en Rabijns Jodendom noemen dat is allemaal van veel latere datum, dan zitten we al bijna in de tweede eeuw van onze jaartelling.’


Autobiografische hoofdstukken
In het boek zijn ook autobiografische hoofdstukken opgenomen. Zo vertelt Ploum over zijn vroege jeugd in de Oostelijke Mijnstreek, over zijn betrokkenheid bij de katholiek kerk en over zijn theologiestudie. Ploum: 'Ik ben ervan overtuigd dat je eigen geschiedenis bepalend is voor de wijze waarop je bijbelverhalen leest. Maar ook hoe je literatuur leest of naar kunst kijkt. De sociaal maatschappelijke en religieuze context waarin je opgroeit kleuren je blik op de wereld. Voor mij heeft dat geresulteerd in een politieke bijbellezing en een sterke nadruk op het aspect van bevrijding.'

De commentaren in het boek vinden hun oorsprong in de vieringen van de Ekklesia Breda, waarin Franck Ploum de voorganger is. Ploum: 'De ekklesia is geen kerk, eerder een inspiratieplek waar mensen vanuit het bijbels verhaal duiding kunnen vinden voor hun leven en voor de wereld waarin ze leven. Ook is het een oefenplaats voor solidariteit.'

Franck Ploum, Zo staat geschreven. Honderd korte commentaren bij de bijbel. €9.95. Uitgever: Paris Books. ISBN 978-94-93191-43-3. Nu verkrijgbaar bij de boekhandel.[n]

Cover 'Zo staat geschreven'