Herdenking en scholing slavernijverleden Breda op de rit

BREDA - Het einde van de slavernij wordt in veel steden jaarlijks herdacht. Niet in Breda, en dat moet veranderen vond de stichting ‘Herdenking Afschaffing Slavernij Breda’ (HASB). Die schreef daarover een bespreeknota welke de gemeenteraad op 4 februari aanvaardde. Daarmee kan de stichting haar jaarlijkse viering van de afschaffing van de slavernij voortzetten én belangrijk een onderwijsprogramma over slavernij opzetten.”

“De slavernij geschiedenis krijgt in het onderwijs niet de aandacht die het zou moeten hebben. Zolang dat niet veranderd, blijven racisme en discriminatie de kop opsteken,” laten de initiatiefnemers: Jan Hopman, Eric Heinze, Philip Oronsaye, respectievelijk voorzitter, secretaris en penningmeester van HASB waarschuwend in hun nota weten.

Oronsaye laat in dat verband weten: “Als het over de slavernij gaat, komt mijn verhaal nooit goed uit de verf. Het perspectief van de slaven is onderbelicht. Ik heb aanwijzingen dat het onderwijs daar niet genoeg over vertelt.”


Breda en slavernij

Historisch gezien heeft ook de stad Breda met slavernij te maken gehad. Bij de viering van de afschaffing van de slavernij op 4 juli 2020 liet burgemeester Paul Depla in zijn toespraak weten dat de Nassau’s slaven op het kasteel van Breda hadden en dat ook de chocoladefabriek Kwatta geen schone handen had.

“Wellicht,” zo stelde hij. “Is de Surinaamse slavernij zelfs wel in Breda geboren bij het tekenen van de Vrede van Breda waarmee een einde kwam aan de Tweede Engels-Nederlandse oorlog.

Door de ruil van het huidige New York met Suriname werd namelijk de weg vrijgemaakt voor een Trans-Atlantische slavenhandel.”


Denk en doen verschillend

Eric Heinze (67), geboren op de Nederlandse Antillen uit Surinaamse ouders, is van oordeel dat het slavernijverleden nog steeds in ons denken en doen (gedrag) bepaalt.

Eric: “de sociale ordening van toen (meester-knecht) heeft zich in onze waarden en normen genesteld. Zonder ons daarvan bewust te zijn bejegenen wij elkaar nog vanuit die houding. Daarmee wordt de sociale maatschappelijke ongelijkheid in stand gehouden. Onze jongste generatie heeft daar veel minder last van en komt in verzet. De solidariteitsbeweging; ‘Black lives matter’ is daar een voorbeeld van.”


Wederzijds begrip

Alleen wederzijds begrip en respect kan daar verandering in brengen. Dit betekent, dat de geschiedenis van de slavernij opnieuw, maar nu vanuit beide contexten, moet worden doorverteld en herdacht. Stichting HASB zet zich daarvoor in en houdt al een jaarlijkse herdenking van de afschaffing van de slavernij en gaat een onderwijsprogramma opzetten die dat mogelijk maakt.


Partners

Daar sta wij er niet alleen voor. De gemeente, het kenniscentrum van de Nieuwe Veste, het Historisch Archief en het Stedelijk Museum gaan ons erbij helpen.

Om de leerstof te toetsen worden In de ontwikkelingsfase de basisscholen in Breda erbij betrokken.

Het is de bedoeling dat het een interactief programma wordt dat over drie jaar klaar zal zijn en later beschikbaar komt voor alle basisscholen in Nederland. Als stichting zijn we er trots op dat project tot stand te mogen brengen.”[n]