Mistiming in de natuur

Klimaatverandering heeft een grote impact op het ritme van de natuur. UNEP is een VN-organisatie die zich hier wereldwijd mee bezig houdt en zaken regelt. Zij hebben in de afgelopen tien jaar een rapport opgesteld over opkomende milieuproblemen die op termijn kunnen uitgroeien tot regionale of zelfs wereldwijde problemen. Het UNEP-rapport bevat drie hoofdproblemen, waarvan we er hier eentje uitlichten: fenologie. Fenologie is de studie van jaarlijks terugkerende natuurverschijnselen. Bijvoorbeeld het moment van bloei, bladontluiking, zaad- en bladval bij bomen, het eerste individu van een soort dat gezien of gehoord wordt. Deze tijdstippen worden ook wel aangeduid als fenofasen. Doorgaans is een verandering in temperatuur de belangrijkste reden voor wijzigende tijdstippen. Klimaatverandering in ons geval. De kans dat er in de natuur mistiming plaats vindt, wordt door klimaatverandering steeds groter. Maar in de natuurlijke wereld is timing juist van levensbelang! De snelle temperatuurstijging zorgt de laatste tientallen jaren voor grote fenologische verschuivingen. De gevolgen zijn wereldwijd op lokale schaal al zichtbaar en bedreigen ecosystemen. De koolmees is als ‘modelsoort' bestudeerd met de jaarlijkse rupsenpiek: als het vroeg in het jaar warm wordt komen er vroeger rupsen, en dat houden de koolmezen niet bij, ook al broeden ze zelf eerder. Gevolg: niet genoeg voedsel voor hun jongen. Het rapport komt ook met oplossingen. Het behouden van leefgebieden en de biodiversiteit en het aanleggen van biologische verbindingszones zal het behoud van ecologische samenhang bevorderen. Belangrijkste factor om mistiming in de natuur tegen te gaan is volgens het rapport terugdringen van CO2-uitstoot.[n]