illustratie Ray Meur
illustratie Ray Meur

CO2-toeslag bij crematie?

Column

"Iemand nog bang voor De Dood?" Als je je weer eens op een wat minder gezellig verjaardagsfeestje bevindt en je zit zonder gesprekstof, kan die vraag de avond nog wel eens heel interessant maken.

Wat heeft de dood nou met duurzaam te maken? Niet veel in eerste opzicht. Het gaat me dan ook om het 'daarna'. Hoe duurzaam is je begrafenis eigenlijk? Ik ging hier over nadenken toen ik hierover met mijn Joodse buurman in gesprek was. Joden doen dat namelijk een stuk duurzamer dan de meeste andere geloven...

Over 100 jaar is iedereen die nu leeft dood. Op een handje vol krasse knarren na. Dat zijn een boel begrafenissen de komende 100 jaar. In Nederland alleen al 135.000 per jaar. Een beetje mooie begrafenis loopt behoorlijk in de papieren. Natuurlijk een mooie kist, muziek, steen/urn, dragers, auto, bloemen, koffie, thee een koekje en (soms) naborrellen/eten. Voor je het weet ben je 7000 euro lichter.

Een flinke tijd geleden belandde ik midden in een telefonische begrafenis-vete. Tussen een bekende doodgraver en een nieuwe lijkenpikker. Ja, want of ik wel wist dat ik onderverzekerd was bij mijn huidige in-dood-doener? Oh? Is dat zo? Ik bellen... 'Nee hoor mijnheer! Dat zijn afzetters. Proberen u bang te maken zodat u naar hen overstapt!". Gelukkig...

Nog geen twee maanden later een brief van mijn zand-erover-ondernemers. Ik bleek toch onderverzekerd te zijn. Moest dit aanvullen anders kon ik naar mijn begrafenis fluiten, of iets in die geest... Heb direkt de hele boel gecanceld. Nee, ik ben daar niet meer voor verzekerd. Betaal het zelf wel. Terug naar mijn Joodse buurman...

Je gaat zoals je kwam
Naakt, that is! Nou, bijna naakt dan. De in de leer strengere Joodse gemeenschap blijkt niet erg moeilijk te doen over die kist. Zes plankies onbehandeld waaibomenhout en klaar ben je. De overledene heeft niet een kek pakkie aan of een mooie jurk; nee, naakt met alleen een katoenen laken om zich heen die, en dit is belangrijk, een stukje uit de kist moet steken. Er wordt niets verbrand, maar gecomposteerd, zeg maar. Kijk, dat is toch behoorlijk duurzaam!

Dooie-mensen-warmte
In Oostenrijk zijn ze ook erg met duurzaamheid bezig en dan met name de crematie-business. De een zijn dood... Bastattung Wien heten ze en zijn de grootste begrafenisonderneming van Oostenrijk. Wat gaan ze doen? Ze gaan de restwarmte die vrijkomt bij de crematie gebruiken om hun nieuwe hoofdkantoor te verwarmen! Seriously!

Da's toch duurzaam? Zeker! Maar er rijzen ook hier vragen te boven. Zo'n kist vat niet vanzelf vlam. Er is een temperatuur van ongeveer 1100 graden nodig om in anderhalf uur de verassing (niet: ver-rassing!) te realiseren. Da's een boel energie. Het verassen van de kist, de kleding, je vullingen (kwik) and what not, is allemaal niet erg milieuvriendelijk. En, vroeg ik me af, kan je ook een korting bedingen bij deze gewiekste entrepreneurs? Want door jouw crematie besparen zij op hun energierekening. Voor wat, hoort wat, zou ik zo zeggen.

Biocrematie
Nou ben ik zelf geen fan van verbranden, period! Of het nu vuilverbrandingsovens, gas- of kolencentrales zijn, auto's, vliegtuigen of open haarden; verbranden is yesterday news. Maar er is een duurzamere manier om te cremeren. Biocrematie! Geen amalgaam uitstoot, kisten worden niet verbrand, 4 keer minder koolstof uitstoot, 1/8e minder energie nodig, pace-makers hoeven niet eerst medisch te worden verwijdert et cetera. Yep! Ook Magere Hein gaat tegenwoordig gekleed in groen! Hoewel; meer grijs-groen...

De vervuiler betaalt
Biocrematie is een dappere poging, maar grote kans dat je in de niet al te verre toekomst ook een briefje krijgt van je uitvaart-onderneming. Je blijkt alweer onderverzekerd... Huh? Ja, want u koos voor cremeren en daar moet nu CO2-toeslag over worden betaald. WHAT?! Verbranden is verbranden en met cremeren stoot je nu eenmaal een flinke sloot rotzooi de lucht in. 135.000 sterfgevallen in Nederland per jaar! Het merendeel kiest voor cremeren. Natuurlijk zitten er filters in het crematorium, maar toch. Die kist alleen al! Is die van FSC-hout? De lak, de verf, de lijm, hoe zit dat? De vulling in het kussen? De bekleding; is die afkomstig uit landen die het niet zo nauw nemen met kinderarbeid of gemaakt van bio-hennep van hier om de hoek? En niet te vergeten je lichaam zelf! Begraven dan? Same difference...

Natuurlijk snap ik dat afscheid van geliefden één van de taaiste ervaringen is waar je als mens mee te maken zal hebben of hebt gehad. It hurts like hell! En daar zit hem de crux. Bij degene die achterblijven... Het afscheid; daar hoort de mooiste kist bij, de mooiste bloemen en de mooiste liedjes. Niet dat jij daar, als overledene, ook maar iets van mee krijgt.. You're outta here! Maar het is allemaal erg vanzelfsprekend. Toch blijf ik denken aan het gesprek met mijn Joodse buurman... De ene begrafenis is de andere niet. De een doet het zus, de ander zo.

Ik hoop dat, als het mijn tijd is, mijn geliefden zich kunnen inhouden met de toeters en bellen en dat ze me laten gaan zoals ik gekomen ben. Al zal (en kan) ik het ze niet kwalijk nemen... Als ze dit liedje maar draaien!

Ray Meur zet zich met Breda DuurSaam in voor een duurzaam Breda.