Lekker Belangrijk

Je kent ze wel, van die muziekrecensies waar het niet gaat om hoe mooi de muziek is of wie de invloeden zijn van de band, maar hoe belangrijk de artiest wel niet is. Of, nog pretentieuzer, hoe relevant.

Wat is dat dan, een belangrijke band of artiest? Hebben ze wereldvrede gebracht of een nieuw medicijn tegen kanker uitgevonden? Oke, dat is misschien wat te veel gevraagd dus laten we de definitie van het begrip belangrijk naar beneden bijstellen. Gaat het dan om meer begrip en tolerantie brengen? Duizenden mensen mogen dan tegelijk op “onze” Hardwell dansen en blij worden van Bredaas grootste exportproduct (nee, ik doel niet op de militairen die ieder jaar de KMA verlaten maar natuurlijk op het Smurfenlied), maar muziek zorgt meer voor verdeeldheid dan verbondenheid. Kijk maar wat er gebeurt als je tien mensen vraagt wat ze van Madonna vinden.

Is muziek dan belangrijk in economische zin? Tuurlijk, er gaan nog altijd miljarden om in de sector, maar als mensen het niet aan muziek zouden uitgeven, dan zouden ze hun ontspanningseuro’s wel spenderen aan films, bowlen of breien. Helpen muzikanten het inkomen van Henk en Ingrid en van Mohammed en Fatima op te krikken? Niet echt, behalve als Ingrid een illegale ticketverkoopsite runt of Mohammed bij de laatste goed draaiende platenzaak werkt.

Ik heb het vermoeden dat muziekexperts belangrijkheid in artistieke zin definieren: een band is belangrijk als ze muziek als kunstvorm verder doen ontwikkelen, andere muzikanten beinvloeden en grenzen verleggen. Zo staat het tenminste, steeds in iets andere woorden, in beleidsnotities (en vooral in subsidieaanvragen) die ik de afgelopen jaren heb gelezen. Wat dat grenzen verleggen dan precies inhoudt is me niet helemaal duidelijk en ik weet al helemaal niet of dat een doel op zich moet zijn, maar goed, daar hebben we gelukkig de kenners voor.

Laat ik even met fris enthousiasme een cliche neerleggen: het enige dat aan muziek echt belangrijk is, is hoe het de luisteraar doet voelen. Wat gebeurt er met je geest, je ziel en je lichaam? Al het andere is ballast.

Is het daarmee ook irrelevant? Dat is logisch gezien onmogelijk; immers, als je iets irrelevant noemt praat je er wel over en is het dus relevant. Dankzij die paradox geldt dat dus ook voor zogenaamd onbelangrijke artiesten. Jacques Herb, vandaag het feestvarken bij 40 Jaar Manuela, is dus net zo goed relevant als Radiohead. Gelukkig maar.

Erik van der Schaft