Willen we ècht het ziekenfonds terug?

Aan het einde van het jaar word je doodgeknuppeld met irritante reclames die je willen verleiden om over te stappen naar een andere ziektekostenverzekeraar. Tegelijkertijd hoor ik mensen om me heen klagen over de macht van verzekeringsmaatschappijen. Zij geloven dat we beter af zouden zijn wanneer we het ziekenfonds weer zouden invoeren. Maar is dat wel zo?

Vroeger gingen zieke mensen naar de medicijnman van het dorp, die mengde vervolgens een paar bessen, blaadjes en drollen die hij uit het bos verzameld had. Soms werkte het, en dan werd de patiënt beter, en soms werkte het niet, en dan ging de patiënt dood. Dat sommige planten en dieren geneeskrachtige bestanddelen bevatten, is een feit. Maar dat dit niet voldoende was om de mensheid van de ondergang te redden, bleek wel toen Columbus voet aan wal zette in Amerika. Binnen de kortste tijd was ongeveer 95 procent van de oorspronkelijke bevolking van het nieuwe continent dood, omdat de medicijnmannen niet bekend waren met de besmettelijke ziektes die de Europeanen met zich meebrachten.

Ongeveer in de 16de eeuw is men in West Europa begonnen met het verkopen van geneesmiddelen. Zieke mensen gingen naar de geneesheer, die stelde vast wat er loos was en, tegen betaling, kreeg je medicijnen die hij uit één van de grote apothekerspotten haalde. De prijs van de medicijnen was gelijk aan de kosten voor productie plus een beetje. Dit extra deel ging naar de apotheker en daar kon hij zijn gezin van onderhouden.

Tegenwoordig is het allemaal heel anders geregeld. Wanneer je ziek bent, ga je naar de dokter, die stuurt je door naar een apotheek en de verzekering dekt de kosten van de medicijnen. De prijs van medicijnen wordt echter al lang niet meer bepaald door wat ze daadwerkelijk kosten, maar op hun economische marktwaarde. Stoffige wiskundigen zitten de hele dag te rekenen met de volgende formule (wat levert het op wanneer iemand beter is?) minus (wat kost het wanneer iemand ziek is?). Globaal gezien bepaalt de uitkomst van dit sommetje de prijs van medicijnen. Het verklaart ook meteen waarom medicijnen hier duurder zijn dan in een aantal andere landen, de economische marktwaarde van de gemiddelde Nederlander ligt simpelweg hoger.

Kortom, in de praktijk zal het allemaal niet veel uitmaken of we premie betalen aan een ziekenfonds of aan een verzekeraar. En de enige manier om goedkopere medicijnen te kunnen bedingen bij de farmaceutische industrie, is door Nederland te laten afzakken tot een ontwikkelingsland. Maar volgens mij zitten daar weer hele andere nadelen aan.

Proost, op een gezond 2016!

Babs Verstrepen