Depla: ‘Alert zijn op criminele beïnvloeding lokale politiek’

BREDA - Ook de Bredase politiek moet alert zijn op mogelijke criminele beïnvloeding van raadsleden of zelfs criminele infiltratie in de raad. In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen roept burgemeester Paul Depla vertegenwoordigers van Bredase politieke partijen bijeen voor een informatiebijeenkomst hierover.

De bijeenkomst moet kort na het zomerreces plaatsvinden. “Ik doe een dringend beroep aan politieke partijen: Zorg dat je daar de tijd voor vrij maakt. Het is belangrijk dat we dit direct na het zomerreces met zijn allen oppakken en hier met elkaar over in gesprek gaan. Dat is echt in ons aller belang. Want als die infiltratie gebeurt, dan schaadt dat het aanzien van de hele politiek en zeker van de betreffende politieke partij.”

Oorspronkelijk stond de bijeenkomst al kort voor het begin van het zomerreces gepland, maar toen was er nog weinig animo. Depla herhaalt zijn uitnodiging in reactie op de publicatie in NRC, waarin Avans-onderzoeker Emile Kolthoff aangeeft dat de lokale politiek aantrekkingskracht heeft op criminelen en dat dit in het land al zou gebeuren.

Zorgen herkenbaar
“Deze zorgen zijn herkenbaar. Het zou naïef zijn te denken dat als iedereen kwetsbaar is, de lokale politiek dat niet is. Daar moeten we als lokale politiek alert op zijn”, stelt Depla. “Criminelen zijn ook ondernemers, maar dan ondernemers die bezig zijn met foute zaken. Dan is het aantrekkelijk om dicht tegen vergunningenproces aan te zitten en beslissingen daarover.”

Net als Kolthoff ziet Depla niet direct criminelen in de raad plaatsnemen. “Invloed is niet zwart-wit zichtbaar. Dat gebeurt subtiel, via stromannen die naar voren worden geschoven. De georganiseerde criminaliteit meldt zich niet met een pistool aan je tafel om iets af te dwingen.”

De bijeenkomst is onderdeel van bewustwording, geeft Depla aan. Bijvoorbeeld bij het stellen van vragen. “Elke politieke partij wijst invloed van criminelen af. Maar criminelen proberen het wel. Je moet je afvragen, hoe kun je je minder kwetsbaar maken? Heb je als raadslid vragen gesteld, maar ben je achteraf niet speelbal geweest van criminelen die invloed wilden hebben?”

Kandidatenlijsten
Juist nu is bewustwording én zo’n bijeenkomst belangrijk stelt de burgemeester. “Partijen zijn nu bezig met het samenstellen van de kandidatenlijsten. Nu kunnen we aangeven waar partijen op moeten letten, waar op moet worden doorgevraagd, welke type gesprekken je moet voeren.”

Depla wijst daarbij op de Handreiking integriteitstoetsing van Binnenlandse zaken, waarin onder meer een aantal vragen geadviseerd wordt. Politieke partijen moeten volgens deze aanwijzing vragen naar beroep en nevenfuncties van de kandidaat én zijn of haar partner, maar ook naar de financiële situatie.

“Die handreiking is één onderdeel, maar we geven ook aan dat goed gevraagd moet worden waarom iemand in de politiek wil én waarom juist bij jouw partij. Wat heeft hij of zij met jouw partijopvattingen. Je moet echt weten wat iemand motiveert.”  

Antennes
Iemand die met foute bedoelingen op een lijst terecht komt en gekozen wordt, zit daar zelfstandig. Dat vraagt om extra aandacht.  “Als iemand gekozen is, dan is het zijn eigen zetel, niet meer van de partij. Dan kan iemand even gebruik maken van jou als partij en daarna zelf verder gaan. Heb je antennes daarvoor uitstaan”, adviseert hij.

Onderzoeker Kolthoff geeft aan dat hij burgemeesters kent die aarzelen om vertrouwelijke informatie te delen met raad of wethouders omdat ze twijfelen over de vertrouwelijkheid. “De vraag of je vertrouwelijke informatie wilt delen, moet je altijd stellen. Ik heb niet het idee dat die terughoudendheid er in Breda is.”