Onbekend Breda een stukje bekender

BREDA – Twee meisjes staan met open mond te kijken hoe een hertog in vol ornaat aan het kegelen is in het Valkenberg. Ze lijken het niet te geloven. Toch gebeurt het echt. Breda vult Open Monumentendag op zijn eigen manier in. Tot plezier van velen.

>> Fotoalbum monumentendag

Het programma van Monumentendag kent wel 100 punten. Beklimmingen van de Grote Kerk, speurtochten en blijspelen in het park.

Het is een mooi schouwspel, aan het begin van de zaterdagmiddag in het Valkenberg. Het Stadsontbijt - "lekker druk", aldus VVV-directeur Marlice Dreessen - is dan al achter de kiezen.
Prachtige geklede middeleeuwers rennen hun rondjes door het park. De vrouwen in lange jurken, afgezet met gouden randjes, het haar verstopt onder mooie hoofddeksels. Af en toe een beschaamd gekir. De mannen, zeker zij die voor adel doorgaan, met mantel. En de nar die er als een adhd’er avant la lettre doorheen hupst. Tikkertje spelen ze, en even later het kegelspel. Haast zonder aankondiging beginnen ze hun spel, tot groot plezier van kinderen en tot grote verbazing van wat zwart geklede emo-pubers die hun praatsessie op wonderbaarlijke manier onderbroken zien.
Het Valkenberg is voor het Bredase centrum waar het gebeurt. In een tent aan de centrumkant liggen voorwerpen tentoongesteld die gevonden zijn bij opgravingen, er is een valkenier die zijn vogels laat zien en vertelt hoe snel ze zijn – wel vierhonderd kilometer per uur in duikvlucht. En een ridderspel, aan het eind van de middag.
Het is ook een doemiddag. Spoorzoeken, was de Bredase variant op Sporen, het landelijke thema. Sporen maken, dat is ’s middags in de Nieuwe Veste de bedoeling, op de binnenplaats bij Huis Ocrum, aan de St. Jansstraat.
Chimène Oudenampsen is bezig met haar spoor. Eerst heeft ze getekend, daarna het ontwerp overgebracht op een kleitablet. Een sleutel is het geworden. Als de klei gedroogd is gaat – ie de oven in, om na een tentoonstelling in de bieb in oktober in een stalen kist ergens diep in de grond te gaan. “Zodat de Bredanaars die over 600 jaar leven weten wat er in Breda en Nederland gebeurde”, legt een van de projectleiders uit.
Chimène uit Breda is samen met haar ouders op stap. Moeder Annemarie vertelt. “Eigenlijk doen we dit al drie jaar. Je ziet eens een andere kant van je stad, komt op plaatsen waar je nooit kunt komen.” Ze hebben er de hele zaterdag voor uitgetrokken. “Normaal zijn we eigenlijk geen stedenbezoekers, maar het is heel leuk als er ergens iets verteld wordt.”
De familie Oudenampsen komt net van tapijtenzaak Van Aalst, aan de Catharinastraat. Daar , in de gesloten binnentuin, is nu de Chaamse Trees Tolenaar. Ook zij geniet van het bezoek aan normaal niet toegankelijke terreinen. “Dit is best wel een bijzondere plek.” Huis Snellen heet het, en het staat al in Breda voor de grote stadsbrand van 1534, waarbij het wel beschadigd raakte. “De tuin is naar een ontwerp van kaartenmaker Blauw”, vertelt een vriendelijke jongenman. Tolenaar reageert verrast. “Ongelooflijk mooi, echt een verrassing zo’n plek”

Naast alle los wandelende monumentenzoekers, leidt ook het Gilde mensen rond. Door Breda, langs monumenten, en op de Grote Kerk. “Alleen daar hebben we al enkele honderden mensen rondgeleid”, vertelt Sef Stroeken van het Gilde. Veel meer dan vorig jaar. “Zeker, maar hoeveel. Dat valt nu lastig te zeggen.”